Zonnepanelen en een warmtepomp: een winnende combinatie om energie te besparen in huis!

Zonnepanelen zijn vaak het eerste waar je aan denkt als het gaat over zelf groene, duurzame energie opwekken. Maar ook warmtepompen zijn in opmars, zowel voor nieuwbouwwoningen als voor renovaties. Vooral de combinatie van een warmtepomp en zonnepanelen is interessant. We overlopen de voor- en nadelen en leggen uit hoe een combinatie van die twee extra winst oplevert.

Zijn zonnepanelen nog rendabel anno 2024?

De voordelen van zonnepanelen

Zonnepanelen blijven een zeer interessante investering voor iedereen die energie wil besparen in huis. Niet alleen omdat ze je minder afhankelijk maken van schommelende energieprijzen, maar zonnepanelen helpen ook de steeds strengere EPB-eisen bij renovatie en nieuwbouw te behalen. De technologie, levensduur en terugverdientijd worden steeds beter, waardoor het een zeer toegankelijke investering is.

De nadelen van zonnepanelen

Het is belangrijk om je zonnepanelen goed af te stemmen op jouw energieverbruik. Daar wordt vaak te weinig rekening mee gehouden, waardoor er kostbare energie verloren kan gaan. Hou dus rekening met de volgende energiegewoonten:

  • Je verbruikt vooral ’s avonds en ’s nachts energie, wanneer de zonnepanelen minder energie opwekken. Op die momenten moet je dus dure energie van het netwerk aankopen.
  • Overdag produceren zonnepanelen een overschot aan elektriciteit die je vaak niet meteen kan verbruiken en daarom verliest aan het net … Al krijg je daar wel steeds een kleine injectievergoeding voor.

Het rendement van zonnepanelen

Welke gevolgen deze voor- en nadelen van zonnepanelen hebben voor jou als eigenaar, is afhankelijk van je metertype, het tijdstip van installatie (onder welke regelgeving je valt) en in welk gewest je woont (subsidies). In welke situatie je je ook bevindt, je haalt het meest uit je zonnepanelen wanneer je de opgewekte energie zoveel mogelijk zelf consumeert. Dit wordt ook wel een hoge zelfconsumptie genoemd. Een overgedimensioneerde installatie is vandaag dus een no-go.

Meer details over het rendement van zonnepanelen lees je in dit artikel.

Zijn warmtepompen rendabel anno 2024?

De voordelen van warmtepompen

Hoe werkt een warmtepomp precies? Afhankelijk van het type warmtepomp, zet het toestel energie uit grondwater, uit de bodem of uit de lucht om in warmte die je kan gebruiken voor je verwarming en eventueel je sanitair warm water. Op die manier kan je zuinig en milieuvriendelijk verwarmen. Je gebruikt geen fossiele brandstoffen, waardoor de CO₂-uitstoot beperkt blijft. Bovendien stijgt de waarde van je woning met deze futureproof installatie, die tegemoetkomt aan de steeds strengere EPC-eisen voor woningen.

Bekijk in de video hieronder het verhaal van Vincent, die koos voor een warmtepomp in zijn renovatiewoning.

En dan hebben we het nog niet over het rendement… Dat wordt uitgedrukt in hoeveel kWh de warmtepomp oplevert voor 1 kWh verbruikte elektriciteit. Bij een aardgasketel staat 1 kWh aardgas ongeveer gelijk aan 1 kWh elektriciteit. Afhankelijk van het type warmtepomp, varieert dit zogenaamde COP-getal van 2 tot 5 (1 kWh elektriciteit levert dus 2 tot 5 kWh warmte op), met een gemiddelde van 4. Het rendement van warmtepompen ligt dus een stuk hoger dan standaard cv-ketels, waardoor je heel wat energie kan besparen in huis.

De nadelen van warmtepompen

Afhankelijk van het type warmtepomp dat je kiest, kan de kostprijs hoog oplopen. Bovendien verbruikt een warmtepomp geen fossiele brandstoffen, maar wel een grote hoeveelheid elektriciteit. Daarom vormen ze een ideale combinatie met zonnepanelen, die gratis elektriciteit kunnen opwekken voor je warmtepomp. Meer informatie over de werking van de verschillende types warmtepompen vind je in dit artikel.

Het rendement van warmtepompen

  • Vermijd grote temperatuurschommelingen. Het is een misvatting dat je energie bespaart door ’s nachts of bij afwezigheid de temperatuur sterk aan te passen. Een warmtepomp werkt het efficiëntst bij een constante temperatuur.
  • Verlaag de temperatuur van het verwarmingswater. Hoe lager, hoe minder je pomp moet werken en hoe lager het verbruik.
  • Zorg tijdig voor een professioneel onderhoud. Hoewel dit niet verplicht is, zoals dat bij een verwarmingsketel wel het geval is, heeft een propere warmtepomp een beter rendement en een langere levensduur.

Ook de isolatiegraad van je woning bepaalt mee het rendement van je warmtepomp. Hoewel een warmtepomp ook rendabel kan zijn met beperkte isolatie, is een goede isolatiegraad wel de beste manier om een gunstig rendement te creëren. Maar de beste tip om het rendement van je warmtepomp te verhogen, is door hem te combineren met zonnepanelen.

Waarom zijn een warmtepomp en zonnepanelen samen zo rendabel?

Wanneer is een warmtepomp interessant? In principe altijd als je duurzaam en efficiënt wil verwarmen, maar vooral in combinatie met zonnepanelen. Om het grote elektriciteitsverbruik van een warmtepomp te compenseren, wordt meestal aangeraden om ook zonnepanelen te installeren. Deze slimme combinatie biedt heel wat voordelen:

  • De overtollige energie die je zonnepanelen opwekken, wordt gebruikt om je warmtepomp van elektriciteit te voorzien. Vooral in het ‘tussenseizoen’ is dit interessant, dus wanneer er nog genoeg zonnige dagen zijn, maar het toch ook al koud genoeg is om de verwarming aan te zetten.
  • Je hangt minder af van de stijgende energieprijzen voor gas, mazout of elektriciteit.
  • Bij de installatie en de koppeling van de twee systemen zijn in de meeste gevallen geen zware (renovatie)werken nodig.
  • Je gebruikt duurzame energie en je ecologische voetafdruk verkleint.
  • Je haalt de strenge EPB-eisen gemakkelijker.

Bovendien bieden alle gewesten hun bewoners interessante premies voor investeringen in warmtepompen en/of zonnepanelen. Zoek onmiddellijk op waar je recht op hebt via premiezoeker.be. Let wel: voor nieuwbouw zijn er vrijwel geen steunmaatregelen meer, maar wie zonnepanelen en warmtepompen laat installeren in een bestaande woning komt nog wel in aanmerking. Lees meer over deze premies en de prijzen van warmtepompen in dit artikel.

Zijn warmtepompen ook rendabel zonder zonnepanelen?

Ja, ook zonder zonnepanelen ligt het rendement van warmtepompen hoog genoeg om er profijt uit te halen. Zeker als je de volledige levensduur van de warmtepomp in rekening brengt. En ze hebben nog verschillende andere troeven, zoals hun hoge energie-efficiëntie, hun veelzijdige werking en de lage onderhoudskosten. Bovendien is het de enige weg vooruit, want de Europese richtlijn ‘Energy Performance Building Directive’ verwacht dat tegen 2040 alle cv-ketels op fossiele brandstoffen van de markt worden gehaald. Als je vandaag nog voor zo’n ketel kiest, mag je er dus zeker van zijn dat het niet lang zal duren voor je hem weer moet vervangen.

Zonnepanelen zijn vooral een waardevolle toevoeging die het rendement van de warmtepomp een stuk opkrikken en de terugverdientijd korter maken. Bijna het hele jaar door voorzien ze de warmtepomp van gratis stroom om je woning op te warmen of af te koelen.

Ben je van plan om te investeren in duurzame energie? Dan zijn zonnepanelen en een warmtepomp een gouden combinatie. Onze specialisten helpen je graag verder in jouw keuze voor een warmtepomp en zonnepaneleninstallatie op maat van jouw woning en behoeften.