Welke soorten warmtepompen zijn er (en welke te kiezen)?

De term ‘warmtepomp’ wordt vaak in één adem genoemd met ‘een duurzaam alternatief voor je verwarmingsketel’. Maar er zijn verschillende soorten warmtepompen. Wat is het verschil? Wat zijn de voor- en nadelen per type? En welke soorten warmtepompen zijn geschikt om te installeren in jouw woning? We leggen het je haarfijn uit.

Welk soorten warmtepompen passen bij jou?

Welke warmtepomp moet je kiezen? Dat hangt af van verschillende factoren. Er bestaan immers verschillende soorten warmtepompen met elk hun eigen werkingvoor- en nadelen. Maar het begint allemaal bij jouw voorkeuren en woonsituatie.

  • Hoeveel ruimte heb je om de warmtepomp te installeren?
  • Plaats je de warmtepomp in een nieuwbouw- of bestaande woning?
  • Over welk budget beschik je?
  • Wil je de warmtepomp enkel gebruiken om je woning te verwarmen of ook voor je sanitair water? Of wil je je woning ook kunnen afkoelen?

Door deze vragen te beantwoorden heb je alvast een handige checklist om de keuze van je warmtepomp gemakkelijker te maken. Hieronder vind je een handig overzicht. En via deze test ontdek je snel welke soort warmtepomp het best geschikt is voor jouw woning.

Welk type warmtepomp moet je kiezen?

De lucht-water-warmtepomp

Een lucht-water-warmtepomp haalt de warmte uit de lucht – zelfs als het buiten onder nul is – en gebruikt deze energie om water van je verwarming op te warmen. Dit type warmtepomp is ideaal om je woning én je sanitair water te verwarmen.

  • Investeringskost: € 10.000 tot € 15.000 (inclusief installatie en btw)
  • Rendement: COP = tussen 2,5 en 5
  • Lucht-water-warmtepompen kunnen zowel gebruikt worden bij nieuwbouw als renovatie.

De lucht-lucht-warmtepomp

Deze warmtepompen halen hun warmte eveneens uit de buitenlucht, maar ze blazen de warmte meteen de woning in. Ze zijn dus niet gekoppeld aan radiatoren of vloerverwarming en kunnen ook dienen als airconditioning om je woning te koelen op warme zomerdagen.

  • Investeringskost: Deze kost is sterk afhankelijk van het aantal kamers dat je wil verwarmen en varieert van gemiddeld € 2.500 voor één kamer tot € 15.000 voor een hele woning (inclusief installatie).
  • Rendement: COP = tussen 2.5 en 5
  • Lucht-lucht-warmtepompen worden meestal gebruikt bij de vervanging van elektrische verwarming.

De grond-water-warmtepomp

De werking van deze geothermische warmtepompen steunt op aardsondes die hun warmte uit de grond halen. Het voordeel zit in de constante bron van energie waarmee je je woning heel voordelig kan verwarmen. Ook vergt deze warmtepomp weinig onderhoud en is de levensduur erg lang.

  • Investeringskost: € 20.000 tot € 25.000 (inclusief installatie)
  • Rendement: COP = tussen 4 en 5
  • Grond-water-warmtepompen worden meestal gebruikt bij nieuwbouw.

De installatie van een grond-water-warmtepomp is helaas enigszins omslachtig. Veel hangt af van je keuze voor een systeem met horizontale of verticale captatie.

  • Horizontale captatie
    Voor dit systeem wordt een horizontaal netwerk van leidingen gelegd tot 2 meter diep. In die buizen zit een vloeistof die de aardwarmte opneemt en afgeeft in een warmtewisselaar. Zo’n captatienet vraagt heel wat ruimte (meestal 1,5 tot 2 keer de te verwarmen oppervlakte), die niet verhard of bebouwd mag zijn.
  • Verticale captatie
    Voor een verticale sonde wordt een gat tot 100 meter diep in de aarde geboord. Dat boorgat neemt veel minder ruimte in beslag dan een horizontaal captatienet, maar deze werken vragen meestal om een geologisch onderzoek en (in sommige gevallen) een vergunning.

Grond-water-warmtepompen brengen grote voordelen met zich mee, maar je kan ze dus niet overal installeren en ze vragen een grondige voorbereiding en bijhorende prijs.

De water-water-warmtepomp

Dit systeem is vergelijkbaar met een grond-water-warmtepomp, maar haalt warmte uit grondwater. Van alle warmtepompen is het rendement van een water-water-warmtepomp het hoogst – en zeer stabiel, omdat de temperatuur van grondwater vrij constant is.

  • Investeringskost: € 20.000 tot € 30.000 (inclusief installatie)
  • Rendement: COP = meer dan 5
  • Water-water-warmtepompen worden meestal gebruikt bij nieuwbouw.

De installatie van een water-water-warmtepomp is wel een complexe aangelegenheid. Er moet voldoende ruimte zijn om twee putten te boren van minimaal 25 meter diep: een pompput en een retourput. Daardoor ligt de plaatsingskost een stuk hoger dan bij andere systemen. Bovendien is er opnieuw een geologisch vooronderzoek nodig voor informatie over de samenstelling van de grond en de diepte van het beschikbare grondwater. Je kan water-water-warmtepompen dus niet zomaar overal installeren en hoe dieper het grondwater zit, hoe meer elektriciteit er nodig is om het naar boven te pompen.

Een warmtepompboiler

Deze boiler, gekoppeld aan een lucht-water-warmtepomp, maakt gebruik van de buitenlucht of de ventilatielucht in de woning om sanitair water duurzaam op te warmen. Door de relatief lage kostprijs en het lage elektriciteitsverbruik is de warmtepompboiler zeker het bekijken waard bij duurzame renovatieprojecten, of wanneer je verwarmingsketel aan vervanging toe is.

  • Investeringskost: € 2.000 tot € 4000
  • Rendement: COP = 3
  • Warmtepompboilers worden meestal gebruikt bij renovatie, idealiter in combinatie met zonnepanelen of ter vervanging van een elektrische boiler.

Welk soort warmtepomp bij jou past, is dus sterk afhankelijk van je woonsituatie en je voorkeuren. Bij nieuwbouw zijn er bijvoorbeeld meer mogelijkheden dan bij renovatie, al geniet je bij renovatiewerken wel van uitgebreidere warmtepomppremies.