Energie besparen in de keuken is veel gemakkelijker dan het lijkt! Wist je bijvoorbeeld dat je je oven niet altijd hoeft voor te verwarmen? Of dat je met een snelkookpan tot 70% meer energie bespaart? Met kleine dagelijkse veranderingen bespaar je veel energie. Interessant voor de kamer die vaak het hart van het huis is – en dus veel energie nodig heeft. Ontdek hieronder onze zeven handige tips voor energiezuinig koken! 

Tip 1: Kies voor energiezuinige keukentoestellen

Eerst en vooral: kies voor energiezuinige keukentoestellen. Laat je leiden door hun energielabel: A is het meest energiezuinig, G is erg energieverslindend. Bovendien geeft het energielabel ook aan hoeveel het toestel verbruikt per jaar in kWh (kilowattuur). Als je dat deelt door 2,5, weet je meteen min of meer hoeveel het toestel per jaar verbruikt in euro en weet je hoeveel ze vertegenwoordigen op je energiefactuur.

Probeer daarnaast ook een koelkast en diepvriezer te kopen die aangepast zijn aan jouw levensstijl. Woon je alleen of met twee, dan heb je geen toestel met een grote inhoud nodig. En indien mogelijk: vermijd een koelkast met diepvriescompartiment. Dat is erg energieverslindend en verdubbelt het energieverbruik van je toestel. Is je koelkast geïnstalleerd? Probeer ook steeds eerst te bedenken wat je nodig hebt, zodat je de deur niet minutenlang hoeft te openen. Een slimme koelkastinrichting kan daarbij helpen. Zet het toestel, indien mogelijk, ook steeds zo ver mogelijk van warmtebronnen en zorg voor 10 cm vrije ruimte achter en boven je koelkast om een goede luchtcirculatie te garanderen.

Ook voor je andere keukentoestellen zijn er tal van trucjes om energie te besparen in de keuken:

• Zet de vaatwasser enkel aan als hij volledig vol is. Is de vaat niet zo vuil? Kies dan voor de energiezuinigere eco- of korte programma’s. Daarmee bespaar je tot 18% energie. Probeer het apparaat ook regelmatig te ontkalken zodat het niet onnodig hard moet werken om het water op te warmen en houd steeds een oog op het beste moment om de vaatwasser in te schakelen. Door het capaciteitstarief wordt verbruiken tijdens de daluren immers nog belangrijker.
• Als je kookt op elektrische kookplaten, zet ze dan vroeger uit, zodat je gerecht op restwarmte verder gaart. Of kies voor een inductiekookplaat, die zelf geen warmte genereert. Dat is goed voor een energiebesparing van 25% ten opzichte van een elektrisch fornuis. Wees ook aandachtig voor de grootte van je pannen en potten: gebruik de juiste grootte en zet ze op de kookplaten waar ze het best op passen om warmteverlies te beperken langs de randen.
• Zet de dampkap niet op het hoogste niveau als dat niet nodig is en zet ze op tijd af. Zo vermijd je dat koude buitenlucht naar binnen komt ten gevolge van onderdruk.
• In de oven gebruik je de grill enkel als dat nodig is, en liefst zo kort mogelijk. De grill gebruikt immers 50% meer energie! De heteluchtfunctie van je oven verbruikt het minste energie.
• Moet je restjes opwarmen? Gebruik dan de microgolfoven in plaats van de klassieke oven. De microgolfoven gebruikt immers 5 keer minder energie. Ga ook eens op zoek naar recepten die je volledig met je microgolf kan maken.

Extra tip voor groene ridders: probeer je elektrische toestellen te laten herstellen in plaats van meteen nieuwe te kopen. Dat vergt een pak minder (zogenaamde grijze) energie en uitstoot om de toestellen te bouwen, te verpakken en naar je keuken te vervoeren. 

Tip 2: Kook water met het deksel op de pot

Nog te veel mensen koken water zonder het deksel op de pot te zetten, waardoor het warmteverlies erg hoog ligt. De warmte kan namelijk gewoon ontsnappen, waardoor het langer duurt voordat het water kookt en je meer energie nodig hebt. Om sneller het kookpunt te bereiken en warmteverlies te beperken, zet je beter altijd een deksel op je kookpot. Slim en ecologisch!

Verminder ook het vermogen van je kookplaat met 2/3 zodra het water kookt. Het water zal dan gewoon verder koken terwijl je minder energie verbruikt. 

Tip 3: Ontdooi vlees in de koelkast en laat restjes eerst afkoelen

Energiezuinig koken begint al voor het slapengaan: haal dan het vlees uit de diepvriezer dat je de dag erna wil klaarmaken. Zo ontdooit het langzaam in de koelkast en hoef je het niet in de microgolfoven te steken. Nog een extra energiebesparing! 

Heb je nog restjes over? Laat ze eerst langzaam afkoelen op kamertemperatuur voordat je ze in de koelkast zet. Zo vermijd je een plots temperatuurverschil door warme voeding in de koelkast, waardoor die harder zou moeten werken. 

Tip 4: Gebruik een snelkookpan in plaats van een klassieke kookpan

In een snelkookpan maak je supersnel groenten, rijst en vlees- en visgerechten klaar. Dat gebeurt onder hoge stoomdruk, waardoor de kooktijd erg kort wordt. Met een snelkookpan is energiezuinig koken gegarandeerd: je bespaart tot 70% energie!

Tip 5: Moet je de oven voorverwarmen?

De oven voorverwarmen duurt meestal zo’n 10 tot 15 minuten. In extreme gevallen kan het zelfs meer dan 20 minuten duren voordat de oven op de juiste temperatuur is. Dat is natuurlijk een heleboel energie die nodeloos verspild wordt. 

Bij moderne ovens is voorverwarmen eigenlijk niet echt meer nodig. Ze warmen namelijk gelijkmatig op, waardoor je je gerecht van bij het begin in de oven kunt schuiven om het klaar te maken. Enkel voor specifieke gerechten, zoals een soufflé, verwarm je best voor. Bovendien kan je de oven ook 5 tot 10 minuten voor het einde al uitschakelen. De oven zal je gerecht immers wel nog even verder garen. 

Tip 6: Denk aan het sluimerverbruik van je huishoudtoestellen

Zonder dat je het weet blijven sommige toestellen continu elektriciteit verbruiken, zelfs als je ze niet gebruikt en er geen controlelampje brandt. Trek daarom zo vaak mogelijk de stekker uit het stopcontact, vooral bij een koffiemachine of een microgolfoven. Een andere manier om hun sluimerverbruik te verminderen is door een timer op het stopcontact van je koffiemachine te zetten: praktisch en zuinig!

Tip 7: Ga voor energiesoberheid in de keuken

Energiezuinig koken staat niet alleen gelijk aan energiezuinige keukenapparatuur en gewoonten. Vaak kan je ook heel wat energie besparen door jezelf te vragen “Heb ik dit echt nodig?”. Op een regenachtige zondagnamiddag verse pasta maken met een deegroller en je handen is bijvoorbeeld veel leuker dan een automatische pastamaker inschakelen. Of die automatische pepermolen, is die veel beter dan een gewone pepermolen? Als je het aantal elektrische toestellen in de keuken beperkt, zal je op termijn heel wat geld en energie kunnen besparen! 

Met deze 7 tips zal je heel wat energie besparen in de keuken. Pak elke kamer aan en op termijn wordt jouw huis veel energievriendelijker!