Na de energiecrisis van 2022 is de energiemarkt de laatste jaren opnieuw gestabiliseerd. Toch blijft de energieprijs een onvoorspelbare factor. Factoren zoals geopolitieke spanningen, de energietransitie en seizoensgebonden vraag blijven een impact hebben. Luminus legt uit wat de prijsschommelingen in de energiemarkt drijft en hoe je als onderneming grip krijgt op je energiekosten.
Welke factoren beïnvloeden de energieprijzen voor ondernemingen?
Voor ondernemingen blijven de energieprijzen sterk afhankelijk van het evenwicht tussen vraag en aanbod. Verschillende externe factoren spelen daarbij een bepalende rol, waaronder het weer, de beschikbaarheid van productiecapaciteit en geopolitieke ontwikkelingen.
Enkele voorbeelden:
- Weersomstandigheden beïnvloeden rechtstreeks de energiebehoefte van ondernemingen. Tijdens koude periodes draait de verwarming op volle toeren; bij hittegolven neemt het gebruik van airconditioning toe. Tegelijk beïnvloeden weer patronen de productie van hernieuwbare energie. Minder wind, zon of neerslag leidt tot lagere opbrengsten uit wind-, zonne- en waterkrachtcentrales. Als dan tegelijkertijd de vraag naar energie groter wordt, zal ook de energieprijs stijgen.
- De technische beschikbaarheid van energiecentrales en transportinfrastructuur speelt ook mee. Als er gepland of onverwacht onderhoud nodig is aan bijvoorbeeld kerncentrales of hoogspanningslijnen, daalt het aanbod op de markt en stijgen de energieprijzen.
- Internationale afhankelijkheid van energie-import vormt een bijkomend risico. België is voor een aanzienlijk deel van haar energievoorziening afhankelijk van buitenlandse leveranciers. Wanneer aanvoerkanalen onder druk komen te staan door geopolitieke conflicten, economische sancties of verstoringen in de logistiek, reageren de energieprijzen navenant.
Tot slot zijn de elektriciteits- en gasprijzen in het huidige marktsysteem sterk met elkaar verweven. De eindprijs wordt vaak bepaald door de meest kostintensieve technologie die op dat moment nodig is om in de totale elektriciteitsvraag te voorzien, en dat is niet zelden een gascentrale. Hierdoor beïnvloeden schommelingen in de gasmarkt rechtstreeks de stroomkosten voor ondernemingen.
Huidige en toekomstige energieprijzen voor ondernemingen
Vandaag (juli 2025) ligt de gemiddelde gasprijs voor ondernemingen rond de € 0,062 per kWh, terwijl de elektriciteitsprijs voor ondernemingen gemiddeld € 0,251 per kWh bedraagt. Deze relatief lage tarieven zijn deels te danken aan het beperkte energieverbruik tijdens de zomermaanden. Daarnaast beschikken de Europese gasopslagen momenteel over voldoende reserves om tijdelijke marktschommelingen op te vangen. Richting de wintermaanden wordt echter opnieuw een stijging van de gasprijzen verwacht, mede door een toenemende vraag vanuit industrie en kmo’s.
Onderstaande grafieken illustreren de prijsevoluties van de afgelopen jaren voor de professionele markt.
De evolutie van de gemiddelde commerciële elektriciteitsprijs per jaar voor ondernemingen met een verbruik van 50.000 kWh:
De evolutie van de gemiddelde commerciële gasprijs per jaar voor ondernemingen met een verbruik van 100.000 kWh:
Voor ondernemingen biedt 2025 naar verwachting een periode van relatieve prijsstabiliteit. Op de middellange termijn, vanaf 2027, voorzien energie-analisten een daling van de energiekosten. Dit is te danken aan meerdere factoren: de verdere uitbouw van LNG-infrastructuur, de stijgende productiecapaciteit van hernieuwbare energiebronnen én fiscale maatregelen op Europees niveau die de gas heffingen verlagen. Ook de hervorming van de Europese elektriciteitsmarkt die in 2024 werd doorgevoerd, draagt bij aan meer transparantie en voorspelbaarheid in de energietarieven voor professionele afnemers.
Hoe beïnvloeden de prijsschommelingen de energiefactuur van je onderneming?
Welk effect jouw zaak precies ondervindt van de schommelende energieprijzen is afhankelijk van je werking en de intekendatum van uw energiecontract. Dat verschil wordt nog groter door het energiecontract dat je zaak heeft afgesloten: is dat er een met vast, een variabel of een dynamisch tarief?
Een vast tarief voor je onderneming
Met een vast tarief, zoals bijvoorbeeld Luminus MaxxFix Pro, betaal je gedurende de hele contractperiode dezelfde energieprijs per kWh, los van de schommelingen van de markt. Dat levert je een extra zekerheid waar ook een kleine meerprijs tegenover staat. In ruil daarvoor geniet je twee jaar lang van een vaste prijs op een vooroorlogs niveau, wat er ook gebeurt op de energiemarkt.
Een variabel tarief voor je onderneming
Een variabel tarief, zoals bijvoorbeeld Luminus MaxxFlex Pro, herberekent elk kwartaal de energieprijs die je onderneming betaalt volgens de actuele marktprijzen. Het voordeel? Je profiteert meteen van een lage rekening wanneer de energieprijzen plots dalen. Maar schieten ze plots de hoogte in, dan betaal je daar ook meteen voor. Een goed voorbeeld daarvan zijn de typische winterse opflakkeringen die zich soms voordoen in maart en februari. Onthoud wel dat je maandelijkse voorschotten niet veranderen: de schommelingen worden verrekend op je jaarfactuur.
Wil je graag zo veel mogelijk controle over je werkelijke energiekosten, dan heeft My Luminus daar een handig trucje voor: geef je meterstanden maandelijks in via je persoonlijke klantenzone voor een goed inzicht in je verbruik. Merk je een verandering op? Dan pas je zelf je voorschotbedrag aan naar het bedrag dat het beste past bij de situatie van dat moment. Zo vermijdt je onaangename verrassingen op je energiefactuur.
Lees meer over hoe je de juiste tariefkeuze maakt voor je onderneming.
Een dynamisch tarief voor je onderneming
Kiest je onderneming voor een dynamisch energietarief, dan is de prijs die je betaalt rechtstreeks gekoppeld aan de uurprijzen op de groothandelsmarkt. De uiteindelijke energiekost hangt dus sterk af van het verbruikspatroon binnen je zaak en van de markttarieven op de momenten van afname.
Kortstondige prijspieken of -dalingen op de energiemarkt hebben doorgaans geen directe impact op vaste of klassieke variabele contracten. Bij dynamische tarieven daarentegen worden deze schommelingen wél onmiddellijk doorgerekend. Daardoor kunnen ondernemingen voordeel halen uit lage marktprijzen op rustige momenten, maar lopen ze ook meer risico bij onverwachte prijsexplosies. Het dynamisch tarief is dus vooral interessant voor ondernemingen die hun verbruik flexibel kunnen inzetten afhankelijk van de marktprijzen.
Wat betekent een stroomoverschot voor uw energiekosten?
Steeds vaker doet zich het fenomeen voor waarbij de energieproductie het verbruik overstijgt. Op dagen met veel zon en wind genereren windturbines en zonnepanelen soms meer elektriciteit dan de Belgische markt kan absorberen. Om overbelasting van het elektriciteitsnet te voorkomen, kunnen de energieprijzen tijdens zulke piekmomenten zelfs negatief worden.
Voor ondernemingen met een dynamisch energiecontract biedt dit kansen: wanneer je op zulke momenten elektriciteit afneemt, word je beloond en betaal je veel minder (vaste kosten zoals distributienettarieven blijven van toepassing). Maar, voor ondernemingen met zonnepanelen en een dynamisch tarief geldt ook het tegenovergesteld scenario: elke kWh die je dan teruglevert aan het net, kan leiden tot een negatieve injectievergoeding, wat betekent dat je betaalt om de overtollige stroom te injecteren.
Heeft je zaak een vast of klassiek variabel tarief bij Luminus? Dan word je niet geconfronteerd met deze negatieve tarieven en hoef je nooit te betalen om elektriciteit op het net te plaatsen.
Hoewel negatieve energieprijzen nog niet frequent voorkomen, is hun aantal dit jaar wel duidelijk toegenomen. Daarom is het fenomeen van overproductie een steeds belangrijkere factor in de prijsvorming op de energiemarkt en iets om als onderneming goed in het oog te houden.
Luminus helpt verrassingen op je jaarafrekening te vermijden
Wie recent de jaarafrekening van zijn zaak in de bus kreeg, ontdekte dat we zoals voorgaande jaren het maandelijks voorschotbedrag alvast hebben aangepast. Zo zorgen we ervoor dat je geen onaangename verrassing krijgt bij je volgende jaarlijkse afrekening.
Wist je dat je heel eenvoudig zelf – op elk moment – dat maandelijks voorschotbedrag kan aanpassen via je persoonlijke klantenzone My Luminus? Ook wie nog geen jaarafrekening in de bus kreeg, wordt geadviseerd zijn meterstanden maandelijks in te geven en zijn voorschotbedrag aan te passen. Het belang hiervan lichten we toe in dit artikel en bijhorende video.
Slim energie besparen als onderneming
Liggen er zonnepanelen op het dak van je onderneming? Dan hoef je zelf minder stroom aan te kopen en ontvang je potentieel een hogere vergoeding voor de zonne-energie die je terug in het net injecteert. Kortom, je zaak heeft minder last van de schommelingen in de energieprijs. De moeite waard dus om zonnepanelen te overwegen wanneer je onderneming er nog geen heeft geïnstalleerd, want ook in 2023 blijven ze uiterst rendabel: je verdient ze gemiddeld op 8 jaar terug (5 jaar in Brussel). En in amper 5 minuten heb je een vrijblijvende offerte.
Maar zonnepanelen zijn natuurlijk niet de enige mogelijke energiebesparende maatregel om de energiekosten van je onderneming te drukken. Bovendien vragen die bijlange niet allemaal om een grote investering. Neem een kijkje op het bespaarplatform van Luminus en ontdek tientallen gratis tips en tools om aan de slag te gaan.