Zo vermijd je als zelfstandige of vrije beroeper hoge verbruikspieken onder het capaciteitstarief

Op 1 januari 2023 introduceerde de Vlaamse distributienetbeheerder het capaciteitstarief om overbelasting van het elektriciteitsnet te voorkomen. De berekening van je netkosten verandert en het wordt belangrijk om je verbruik te spreiden en verbruikspieken te vermijden. Maar hoe doe je dat als ondernemer?

Wat is het capaciteitstarief?

Het capaciteitstarief is de nieuwe berekening van de kosten die je betaalt voor je gebruik van het elektriciteitsnet. Vandaag betaal je ook al een netkost, maar in de nabije toekomst verandert de manier waarop die wordt berekend: volgens de hoogste gebruikspiek per maand. Niet alleen hoe vaak je gebruikmaakt van het distributienet heeft dus een prijs, maar ook hoeveel je van het net afneemt op één bepaald moment. 

Hoe verloopt de berekening van het capaciteitstarief?

Op dit moment

Je netkosten worden berekend op basis van je totale verbruik in kilowattuur (kWh).

Vanaf de introductie van het capaciteitstarief (voor digitale meters)

  • Je (distributie)netbeheerder of Fluvius kijkt maandelijks naar je hoogste kwartierpiek in kilowatt (kW). Dat gemiddelde is je maandpiek.
  • Je maandelijkse bijdrage is een ‘rollend’ gemiddelde van je laatste 12 maandpieken.
  • Voor je jaarafrekening berekent de netbeheerder het gemiddelde van de maandpieken over de facturatieperiode.

Hoe vermijd ik als ondernemer een hoog capaciteitstarief?

In dit artikel geven we mee hoe je als particulier hoge verbruikspieken vermijdt. Een deel van die tips gelden uiteraard ook voor zelfstandigen. 

De belangrijkste tip is om je elektriciteitsverbruik te spreiden door zo weinig mogelijk energieverslindende toestellen tegelijkertijd te gebruiken. Maar voor zelfstandigen en ondernemers is het moeilijker om flexibel te zijn op dat vlak, je professionele dagindeling laat immers minder ruimte toe om je verbruik af te stemmen.

Wat kan je wel doen?

Heb je een digitale meter? Dan zijn er verschillende zaken die je kan doen om hoge verbruikspieken te vermijden:

1.     Monitor digitaal je verbruik

Meten is weten. Daarom is het belangrijk om eerst te weten te komen wanneer je het meeste energie verbruikt en waar dus je pieken zitten. Er bestaan verschillende apps waarmee je je energieverbruik kan bijhouden. Als je weet wanneer jouw piek meestal valt, kan je bv. beslissen om dan bepaalde toestellen uit te schakelen of om bepaalde processen op een ander moment te plannen.

2.     Installeer zonnepanelen

Wanneer je zonnepanelen hebt, kan je jouw verbruik afstemmen op de piekproductiemomenten van je panelen. Als ondernemer ben je hier in het voordeel, omdat jouw piekmomenten waarschijnlijk overdag liggen en dus overeenkomen met de nodige zonuren voor je zonnepanelen.

3.     Vermijd leegstand

Als ondernemer heb je soms (tijdelijke) leegstand in je panden door zakelijke inactiviteitsperiodes. We raden aan om die leegstand te vermijden en je panden bijvoorbeeld door te verhuren. 

Waarom? Net als voor eigenaars van een tweede verblijf, zorgt een leeg pand voor extra kosten onder het capaciteitstarief:

  • Voor de maanden waarin je piekverbruik onder de ondergrens blijft, moet je tóch de bijdrage betalen. Dat komt overeen met de bijdrage voor het minimum van 2,5 kW.
  • De minimumbijdrage voor gebouwen die je maar enkele weken of maanden per jaar gebruikt, duwt dus je netfactuur de hoogte in.

4.     Denk na over de sterkte van je laadpaal

Als je een elektrische bedrijfswagen hebt, denk je best goed na over de sterkte van de laadpaal die je laat installeren

Je zou kunnen kiezen voor een slimme laadpaal. Deze kan je zelf begrenzen op de momenten die jij zelf kiest. Moet je eens snel je wagen laden, dan kan dat. Een slimme laadpaal:

  • kan je instellen met een maximumvermogen tussen 3,7 en 22 kW (= 100 km/uur laden)
  • helpt je aan load balancing te doen: de paal balanceert je bedrijfs- of woningpiek en niet enkel die van de elektrische wagen. Bv. als je je piek op 5 kW instelt en tegelijk draait er nog een airco, dan zal de slimme laadpaal ervoor zorgen dat je totaalverbruik niet over de piek van 5 kW zal gaan. Hij past dus de hoeveelheid elektriciteit waarmee hij de auto laadt vanzelf aan.
  • optimaliseert je zonnepanelen: bij overproductie zal de laadpaal eerst de batterij van je elektrische wagen laden vooraleer de overtollige stroom op het net te plaatsen. Hoe groter je bedrijfswagenpark, hoe meer je je zonnepanelen kan optimaliseren.
  • zorgt voor aparte facturatie en rapportering: de paal maakt automatisch onkostennota’s aan. Zo kan het deel dat aan de paal geladen werd gemakkelijk apart gefactureerd worden. En heb je een goed overzicht over het verbruik van je wagen(s).
  • geeft je een fiscaal voordeel: op dit moment kan een slimme paal nog tot 200% afgetrokken worden. Dit voordeel zal echter in de toekomst verdwijnen.

Niet vergeten!

Als je in Vlaanderen na 25/6/2021 een eigen laadpaal installeert van 5 kVA of meer, ben je verplicht om die te registreren bij Fluvius. Zo willen de netbeheerders het gebruik van het elektriciteitsnet beter in de gaten houden om overbelasting te voorkomen. Tot 31 december 2023 geldt een gedoogbeleid, maar daarna kan je een fikse boete krijgen als je jouw laadpunt niet aanmeldt. Wees er dus op tijd bij.

Het voordeel van grootverbruikers onder het capaciteitstarief

Eén ding is wel zeker: grootverbruikers zullen minder voelen van het capaciteitstarief dan kleine verbruikers. Ook hier heb je als ondernemer waarschijnlijk een financieel voordeel. 

  • Hoewel grote stroomverslinders zoals een warmtepomp of een elektrische wagen forse pieken kunnen veroorzaken, komen grootverbruikers toch als winnaars uit de bus. Zij hebben vandaag immers al een hoog kilowattuurverbruik en worden daardoor extra zwaar belast via de nettarieven op hun stroomfactuur. 
  • Met de invoering van het capaciteitstarief zullen ze weliswaar nog altijd hoge netkosten betalen, maar de extra kostprijs van het capaciteitstarief zal waarschijnlijk gecompenseerd worden doordat iedere kWh stroomverbruik goedkoper wordt.