De klassieke gloeilamp is nu echt wel passé. Als je thuis nog steeds gloeilampen gebruikt, is het een goed idee om die te vervangen door energiezuinige verlichting. In de winkel kan je kiezen uit verschillende soorten duurzame verlichting. Wij zetten ze voor jou op een rijtje en vergelijken de voor- en nadelen.
Energiezuinige verlichting brengt op
Sinds 2012 vind je geen klassieke gloeilamp meer in de winkelrekken. En gelukkig maar, want gloeilampen zijn allesbehalve efficiënt. Zo wordt 95% procent van de energie die ze verbruiken omgezet in warmte, terwijl slechts 5% als licht wordt uitgestraald. Bovendien is de levensduur van gloeilampen erg kort.
Voor elke gloeilamp van 100 watt die je vervangt door een spaarlamp met dezelfde lichtsterkte, kan je tot bijna € 20 per jaar besparen (als de lamp gemiddeld drie uur per dag brandt). Ook als het gaat om andere vermogens levert de overschakeling naar duurzame verlichting je een mooie besparing op.
Vermogen gloeilamp | Vermogen spaarlamp | Energiebesparing (1000 h per jaar) | Kostenbesparing (0,25 €/kWh) |
100 W | 23 W | 77 kWh | € 19,25 |
75 W | 18 W | 57 kWh | € 14,25 |
60 W | 15 W | 45 kWh | € 11,25 |
40 W | 10 W | 30 kWh | € 7,50 |
De verschillende types energiezuinige verlichting
De drie belangrijkste soorten duurzame verlichting zijn:
- Lineaire en circulaire fluorescentielampen (‘tl-lampen’)
- Compacte fluorescentielampen (‘spaarlampen’)
- Ledlampen (LED = Light Emitting Diode)
Spaarlampen, ledlampen en tl-verlichting kunnen in vergelijking met een gloeilamp een groter deel van de elektriciteit omzetten in licht. Ze verbruiken minder elektriciteit voor eenzelfde hoeveelheid licht. Het energielabel op de verpakking geeft de energiezuinigheid van de lamp aan.
Elk type energiezuinige verlichting heeft specifieke eigenschappen. Wij zetten ze hieronder voor jou op een rij.
Gloeilampen | Spaarlampen | Tl-lampen | Ledlampen | |
Energiezuinigheid | Laag (ongeveer 5 tot 10 lumen per Watt) | Hoog (ongeveer 55 lumen per Watt) | Hoog (ongeveer 60 lumen per Watt) | Zeer hoog (tot 120 lumen per Watt) |
Lichtkleur | Warm | Wit tot lichtwarm | Wit | Wit of warm |
Dimbaarheid | Altijd | Soms | Soms | Soms |
Direct volledig licht? | Ja | Nee, na 10 seconden tot 3 minuten | Na aanschakeltijd | Ja |
Branduren | 1.000-1.200 | 3.000-15.000 | 10.000-40.000 | 35.000-50.000 |
Schakelen | Beperkt | Soms beperkt (10.000 keer) | Beperkt | Meestal oneindig |
Aanschafprijs | Laag | Gemiddeld | Gemiddeld | Gemiddeld tot hoog |
Duurzame verlichting kiezen: waar moet je op letten?
Elk van deze lampensoorten heeft zijn voor- en nadelen. Wat is voor jou de ideale lampensoort? Dit hangt af van de kamer waar je ze plaatst en wat jouw verbruiksgewoonten zijn. Hieronder lees je waar je rekening mee kan houden in de keuze voor jouw energiezuinige verlichting.
Spaarlampen (compacte fluorescentielampen)
Spaarlampen zijn qua werkingsmechanisme familie van de tl-verlichting. Ze hebben een gemiddelde levensduur van 7.000 branduren. De goedkoopste spaarlampen gaan sneller kapot als ze vaak aan- en uitgeschakeld worden. Je gebruikt ze dus beter niet op plaatsen waar dat vaak gebeurt. Ook voor buiten zijn spaarlampen minder geschikt, omdat ze minder licht geven bij koude.
Spaarlampen branden bij het inschakelen niet meteen op volle sterkte. De opwarmtijd varieert van tien seconden tot drie minuten. Houd er rekening mee dat spaarlampen kwik bevatten en dat je ze dus gescheiden moet inleveren.
Tl-lampen (lineaire en circulaire fluorescentielampen)
Tl-verlichting is een vorm van fluorescentieverlichting. Het licht wordt opgewekt door een fluorescerende laag die oplicht onder invloed van ultraviolette stralen, opgewekt door gasontlading in de lamp. Tl-lampen vind je doorgaans in twee vormen: lang en recht of cirkelvormig.
Dit type lampen is in principe dimbaar, maar het geproduceerde licht is veel koeler en is minder gezellig en aangenaam. Tl-lampen gebruikt men hoofdzakelijk in garages, bureaus of kelders waar dimmen niet nodig is.
Wat betreft energiezuinigheid en aankoopprijs zijn ze ongeveer vergelijkbaar met een spaarlamp. Tl-lampen gaan een stuk langer mee dan spaarlampen. Opgelet: voor een goede werking van je Tl-lampen heb je een starter nodig.
Ledlampen
Een ledlamp bestaat uit een verzameling van LED’s (Light Emitting Diode) die licht afgeven als er stroom doorloopt. Dit type lamp moet zijn warmte goed kwijt kunnen, anders gaan de LED’s in de lamp sneller stuk. Een ledlamp is dan ook minder geschikt voor een lamphouder met een gesloten lampenkap. Bovendien varieert de kwaliteit van ledlampen heel sterk. Dit vertaalt zich vaak in de levensduur en in de lichtkwaliteit.
Het energieverbruik van ledlampen ligt nog een stuk lager dan dat van fluorescentieverlichting en ze gaan ook langer mee. Bovendien geeft een ledlamp bij het inschakelen meteen de volle lichtsterkte. Deze voordelen hebben natuurlijk wel een prijs. Een ledlamp is een stuk duurder in aankoop, zeker als je een dimbaar exemplaar wil. Dankzij het lager energieverbruik en de langere levensduur is een ledlamp op lange termijn de goedkoopste oplossing.