Als je zonnepaneleninstallatie niet perfect functioneert, loop je opbrengst mis. Denk maar aan sterk vervuilde panelen of plotselinge defecten. Een oogje in het zeil houden is de boodschap, maar is het onderhoud van je zonnepanelen echt nodig? Hoe vaak moet je het doen? En kun je het zelf of laat je het beter aan een professional over? Ontdek hier een antwoord op al je vragen met één missie in het achterhoofd: je rendement zo maximaal mogelijk houden zonder dat het je kopzorgen of onnodige kosten oplevert.
Is het onderhoud van mijn zonnepanelen belangrijk?
Zonnepanelen hebben een lange levensduur van meer dan 25 jaar. Doorheen de tijd zijn het betrouwbare energiepartners die je verbruik stevig compenseren – tenminste als ze ongehinderd hun werk kunnen doen. Vuil kan er namelijk voor zorgen dat de zonnecellen niet meer optimaal functioneren, met een rendementsverlies tot wel 15% in extreme gevallen. Daarom is het belangrijk om goed in het oog te houden wanneer je zonnepanelen om een onderhoud of poetsbeurt vragen. Gelukkig zijn zonnepanelen grotendeels zelfreinigend door hun gladde structuur en de hoge hitteontwikkeling:
- Het meeste vuil verdroogt en verpulvert.
- Regen en wind zorgen ervoor dat stof en vuil wegspoelen of wegwaaien.
- Hoogkwalitatieve zonnepanelen hebben vaak zelf een vuilwerende beschermingslaag, waardoor de zonnecellen energie kunnen blijven opnemen, ook als er stof op ligt.
Tijdelijke elementen die je productie kunnen beïnvloeden:
- Sneeuwval: Een laagje poedersneeuw verdwijnt vanzelf wanneer de zon opkomt. Als het gaat om een dik tapijt dat door de aanhoudende koude wekenlang blijft liggen, kan het wel handig zijn je zonnepanelen te reinigen.
- Vogeluitwerpselen: Deze uitwerpselen worden vrij makkelijk weggespoeld met de regen, maar bij periodes van langere droogte kunnen ze vastdrogen. Ook dan bel je best een onderhoudsdienst.
- Afvallende bladeren: Bladeren kunnen makkelijk weggeblazen worden door de wind of een bladblazer, maar als je in een boomrijke omgeving woont, kan het gebladerte zich wel eens opstapelen. Bovendien kunnen bladeren en takken klem komen te zitten in het bevestigingsgestel van de zonnepanelen.
- Schaduw van bomen: Als er hoge bomen zijn gegroeid of bijgeplant sinds je je zonnepanelen aanschafte, kan hun schaduw je energieproductie beperken. Daar kan een schoonmaakbeurt niet veel aan veranderen.
Hoe vaak moet ik mijn zonnepanelen reinigen?
Dit hangt volledig af van jouw woonsituatie. Dankzij het zelfreinigende effect is het in het algemeen niet noodzakelijk om je zonnepanelen jaarlijks te (laten) poetsen. Merk je via je digitale meter, de applicatie van je omvormer of van je energiemonitoringdienst een verlies in productie? Dan loont het om even op je dak te kijken om na te gaan of het over hardnekkig vuil zoals vogeluitwerpselen of sneeuw gaat. Bij een acuut probleem, schakel je best een vakman in.
Woon je in een bosrijke omgeving of dicht bij vervuilende industrie- of landbouwgebieden, dan loont het de moeite om je zonnepanelen regelmatig te controleren en schoon te maken. Anders kan je op jaarbasis toch een rendementsverlies tot tientallen euro’s mislopen. In het geval van bedrijven is dat verlies vaak nog veel groter. Een regelmatige reiniging is de beste garantie op een constant rendement van je zonnepanelen.
Wat is het beste moment voor het reinigen van mijn zonnepanelen?
Het beste moment om je zonnepanelen te poetsen, is aan het begin van de lente. Zo is je installatie in topconditie tijdens de maanden met het hoogste aantal zonuren. Als je in een boomrijke omgeving woont, is het ook aan te raden om je panelen te controleren tijdens of na de herfst. Achtergebleven bladeren kunnen je rendement beïnvloeden. Kies steeds een moment waarop de installatie niet actief is (dus best ‘s avonds) om te vermijden dat je met het onderhoud je zonnepanelen belemmert in hun energieproductie.
Moet ik mijn zonnepanelen laten reinigen door een professional?
De keuze om al dan niet een professionele zonnepanelenreiniger in te schakelen is aan jou, maar het levert wel enkele voordelen:
- Je hoeft zelf geen halsbrekende toeren uit te halen op het dak.
- Een professional heeft meteen de juiste producten en materialen bij de hand.
- Je kan je zonnepanelen laten reinigen en technisch laten nakijken op hetzelfde moment.
Een goede vakman doet meer dan enkel je zonnepanelen poetsen. Een specialist controleert of alle onderdelen nog goed werken en of kabels en bevestigingsmaterialen nog goed zijn aangesloten. Daarom kan het interessant zijn om elke 5 jaar een grondige inspectie en onderhoudsbeurt van je installatie te laten uitvoeren. Hierdoor weet je zeker dat jouw installatie optimaal functioneert.
Kan ik zelf mijn zonnepanelen reinigen en onderhouden?
In principe kan je het onderhoud van je zonnepanelen ook voor je eigen rekening nemen. De vraag is vooral of je dak toegankelijk genoeg is om het zelf te doen en of je de juiste materialen in huis hebt. Een handvol praktische tips:
- Gebruik geen standaard schoonmaakmiddelen, want dan kun je je panelen beschadigen. Gebruik dus nooit schuurmiddelen, een schuurspons, allesreiniger, groene zeep of andere chemische producten.
- Gebruik liever een zachte borstel of een spons en wrijf voorzichtig met lauw water en (indien nodig) een schoonmaakmiddel specifiek voor zonnepanelen.
- Als je hard leidingwater hebt, is het aangeraden om regenwater te gebruiken, zodat er na het opdrogen geen residu overblijft. Woon je in Vlaanderen, check je hier de hardheid van je water.
- Ga je zonnepanelen niet te lijf met een hogedrukreiniger. Als er water tussen de cellen en het glas terechtkomt, heeft dit een nefaste invloed op de werking van het paneel.
- Neem geen risico’s wanneer je zonnepanelen moeilijk bereikbaar zijn en ga er zeker niet op staan.
- Op een schuin dak gebruik je best valbeveiliging. Of spuit de panelen desnoods van op afstand schoon met de tuinslang of gebruik een telescoopwisser.
- Opgelet! Veel reinigen verhoogt het risico op (microscopische) krassen in het glas of de coating. Hierdoor kan stof en vuil zich makkelijker vasthechten.
Moet mijn omvormer worden onderhouden?
De omvormer is een belangrijk deel van je zonnepaneleninstallatie. Hij zet de opgewekte gelijkstroom om in bruikbare wisselstroom voor je woning. Om dat goed te kunnen doen, is het vooral belangrijk dat de omvormer goed geventileerd wordt. Met een jaarlijkse kleine check-up door jezelf garandeer je een optimaal rendement:
- Verwijder het stof van de luchtinlaten.
- Kijk of de ventilatieroosters niet verstopt zijn en maak ze schoon als dat nodig is.
- Controleer of alles nog goed aangesloten is en naar behoren werkt (de batterij, het display en de kabels).
Wist-je-dat… een omvormer sneller aan vervanging toe is dan de rest van je installatie? Hij gaat gemiddeld 8 tot 15 jaren mee, terwijl je zonnepanelen gemiddeld 25 jaar meegaan.