Zonnepanelen met een slimme thuisbatterij? Een upgrade voor je energie

Er heerst al langer discussie over de rendabiliteit van thuisbatterijen in combinatie met zonnepanelen. Maar de bundeling van de twee installaties wordt steeds interessanter. Zéker nu het capaciteitstarief (een nieuwe berekening van je netkosten, nvdr.) van toepassing is. Een slimme thuisbatterij verhoogt de efficiëntie van je energiehuishouden enorm, zodat je o.a. geen last hebt van die nieuwe netkostenberekening.

Hoe werkt een thuisbatterij?

Een thuisbatterij wordt geplaatst tussen de omvormer van je zonnepanelen en je elektriciteitsmeter. Op momenten dat je panelen meer stroom opwekken dan je verbruikt, gaat het overschot naar de batterij. Jij gebruikt die dan later op de dag of ’s nachts, wanneer je zonnepanelen geen energie meer leveren. Door deze efficiënte werking kan je fors op je energieverbruik en -kosten besparen.

Er bestaan verschillende opties voor batterijen voor zonnepanelen:

  • Soort batterij: loodbatterij, lithium-ionbatterij, lood-zuurbatterij
  • Stockagecapaciteit: vast, van 2 kWh tot verschillende tientallen kWh
  • Montage: aan de muur of op de grond. Hou rekening met de nodige ruimte en met het gewicht, dat meer dan 100 kg kan bedragen
  • Modulariteit: sommige batterijen zijn modulair en laten toe om hun capaciteit in de loop van de tijd uit te breiden

Wat is een thuisbatterij met slimme sturing?

Een thuisbatterij met slimme sturing werkt op dezelfde manier als een standaardthuisbatterij, maar heeft nog een paar extra functionaliteiten. Dit, dankzij de slimme box die wordt aangesloten op de omvormer van je batterij.

Een slimme batterij communiceert namelijk met je zonnepanelen en je energienetwerk om de gewonnen zonne-energie zo slim mogelijk in te zetten: het systeem zoekt waar het de opgewekte energie het best naartoe stuurt en wanneer. Zo zal een slimme batterij er bijvoorbeeld voor kiezen om de opgeslagen stroom in te zetten op piekmomenten, wanneer de stroom van het net duurder is (= capaciteitstarief), en opnieuw overschakelen op netstroom tijdens de daluren.

Een standaardthuisbatterij daarentegen zet zijn stroom in zo lang hij stroom heeft opgeslagen. Nog steeds erg handig, maar hij houdt geen rekening met de dal- en piekuren en laat daarmee wel wat extra besparingskansen liggen.

Wat kost een thuisbatterij?

De kost van een thuisbatterij ligt momenteel tussen de € 3.000 en de € 11.000, afhankelijk van het aantal kWh dat hij kan opslaan. Volgens een schatting van de Vlaamse overheid heeft een gemiddeld gezin echter al baat bij een batterij van 4 kWh, die met een prijs rond de € 4.400 aan de goedkopere kant van het spectrum ligt.

De terugverdientijd van thuisbatterijen durft tegenwoordig nog erg schommelen, aangezien die enigszins samenhangt met de energieprijzen en de grootte van je zonnepaneleninstallatie. Voor een standaardthuisbatterij schommelt de terugverdientijd momenteel tussen 6 en 15 jaar. Aangezien de levensduur van een thuisbatterij 10 tot 20 jaar kan zijn, is er kans dat je de thuisbatterij dus niet kan terugverdienen.

Maar dat geldt niet voor slimme batterijen. Een batterij met slimme sturing is namelijk zo energie-efficiënt dat je dankzij zijn besparing die terugverdientijd vlot halveert. Bovendien ziet de terugverdientijd van slimme thuisbatterijen er steeds rooskleuriger uit.

In combinatie met een omvormer en zonnepanelen zit je wel al gauw aan een totaal investeringsbedrag tussen de € 10.000 en de € 20.000. Dat is niet niks, maar je krijgt er ook heel wat besparingsvoordelen voor terug.

Je zonnepaneleninstallatie uitbreiden met een slimme thuisbatterij: de voordelen

  • Grote energie-onafhankelijkheid

Je kan je elektriciteitsverbruik beter spreiden en bent niet afhankelijk van de piekzonmomenten, het elektriciteitsnet en de schommelende marktprijzen. Een slimme batterij helpt je al die kosten vermijden, want die houdt rekening met de realtime prijzen en je verbruiksgewoonten. Bovendien kan je accu ook als noodgenerator dienen tijdens stroompannes.

  • Hoge zelfconsumptie

Je zelfconsumptie is aanzienlijk hoger. Zonder thuisbatterij gebruik je als gezin gemiddeld 30 tot 40% van je zonnestroom. Met een batterij stijgt dat naar 70 tot 80%. Daardoor geniet je van veel gratis elektriciteit, maar ook je distributienetkosten dalen: je neemt minder stroom af van het netwerk, dus je hoeft ook minder te betalen voor het gebruik van het net.

  • Voordelig onder het capaciteitstarief

Sinds de introductie van het capaciteitstarief begin 2023 worden de distributienetkosten niet meer berekend op basis van je werkelijke verbruik, maar je piekverbruik. Kortom, het moment van de maand waarop je het meeste energie tegelijk verbruikte. Een slimme thuisbatterij houdt je piekverbruik in de gaten en neemt het over van de netstroom wanneer je verbruikspiek te hoog dreigt te worden. Zo heb je geen last van deze maatregel.

  • Hoge injectievergoedingen

Met een terugleveringscontract ontvang je een vergoeding voor elke onverbruikte kWh zonnestroom die je terug in het net injecteert. Indien je een dynamisch energietarief hebt, kan een slimme thuisbatterij zelfs strategisch omgaan met die injectievergoedingen: die verkoopt je overschotten op het moment dat de energievraag het hoogst is, zodat je een zo hoog mogelijk bedrag ontvangt.

Goed nieuws, alle Luminus-stroomcontracten zijn terugleveringscontracten. Als zonnepaneleneigenaar ben je dus sowieso gerust dat je een vergoeding ontvangt voor je energieoverschotten. Meer weten over hoe injectievergoedingen in elkaar zitten? Je leest het hier.

“Thuisbatterijen met slimme sturing zijn de toekomst. Je bespaart maximaal op je energiefactuur zonder in te boeten op comfort. Ik kan het alleen maar aanraden!”

– Sven, Insaver Luminus

Een premie voor thuisbatterijen in 2024?

Die was er wel, maar vandaag kan je er helaas geen gebruik meer van maken. Sinds 1 augustus 2019 reikte de Vlaamse overheid een thuisbatterijpremie uit, maar die werd vroegtijdig stopgezet in april 2023.

Is een thuisbatterij interessant voor mij?

Als de energiecrisis ons iets geleerd heeft, is het dat een grote onafhankelijkheid van het energienet veel waard is. In tijden van fluctuerende energieprijzen biedt een thuisbatterij een extra zekerheid. Het overschot van je zonnepanelen gaat niet meer verloren, maar gebruik je later gewoon zelf. Die stroom hoef je dus niet opnieuw af te halen van het net, waardoor je ontsnapt aan de hoge energieprijzen van dit moment.

De combinatie van zonnepanelen en een (slimme) thuisbatterij is dus absoluut voordelig. Maar of een thuisbatterij in jouw situatie rendabel is, hangt af van de aankoopprijs, de capaciteit en de levensduur van de thuisbatterij, de opbrengst van je zonnepanelen, je (eigen) verbruik, een mogelijke investeringspremie, enzovoort. Overleg daarom steeds met een expert voor de best mogelijke oplossing voor jouw situatie.