Het prosumententarief of het nettarief werkelijke afname? Het zijn allebei benamingen voor het soort distributienetkosten dat je als prosument betaalt aan je netbeheerder. Voor veel zonnepaneleneigenaars is het echter niet helemaal duidelijk onder welke van deze formules ze vallen. Daarom expliqueren we je graag waarin die twee tarieven verschillen.
Elke Vlaming met zonnepanelen betaalt sinds 2015 een vergoeding voor het gebruik van het elektriciteitsnet: de zogenaamde distributienetkosten. Sinds de uitrol van de digitale meter zijn er twee verschillende soorten. Afhankelijk van het type elektriciteitsmeter waarover je beschikt, betaal je ze in de vorm van een forfaitair prosumententarief of een nettarief op basis van je werkelijke afname. Met een digitale meter, val je automatisch onder die laatste.
Over de uitrol van de digitale meter
De Vlaamse netbeheerder Fluvius vervangt stapsgewijs alle klassieke elektriciteitsmeters (ook wel Ferrarismeters genoemd) door digitale meters. De oude meters draaien terug en ‘verminderen’ je meterstand wanneer je zonnepanelen meer elektriciteit produceren dan je op dat moment verbruikt. Hierdoor dalen je elektriciteitskosten.
Digitale meters doen dat niet, maar meten apart hoeveel elektriciteit je van het net afneemt en hoeveel je injecteert. Dankzij dit systeem weet je netbeheerder nog steeds perfect wat je effectieve verbruik is (en draait je meter nog steeds virtueel terug). Kreeg jij al een digitale meter geïnstalleerd? Dan vallen jouw zonnepanelen automatisch onder het nettarief werkelijke afname.
Nettarieven: de verschillen
Het prosumententarief
Het prosumententarief blijft de standaard optie voor elke zonnepaneleneigenaar die nog over een analoge meter beschikt. Dat is voordelig wanneer je weinig verbruikt op het moment dat de zon schijnt. Met andere woorden: wanneer je verbruik (nog) niet is afgestemd op de piekproductiemomenten van je zonnepanelen.
Het ‘nettarief werkelijke afname’
Elke eigenaar van zonnepanelen met een digitale meter valt automatisch onder dit systeem. Ook wie zijn zonnepanelen meer dan 15 jaar op zijn dak heeft liggen betaalt het nettarief werkelijke afname.
Dit tarief is niet forfaitair. Het jaarbedrag ligt dus niet vast. Je betaalt enkel distributiekosten voor de momenten waarop je stroom afneemt van het net. De keuze voor dit tarief kan je honderden euro’s voordeel opleveren als je vooral elektriciteit verbruikt op het moment dat de zon schijnt – en je dus niets in het net hoeft te injecteren. Óf wanneer je over een thuisbatterij beschikt waarmee je je zonne-energie kan opslaan.

Heb je nog een analoge meter? Maak een goede keuze dankzij deze tips
Tip 1: schat je situatie in voor je beslist
De nieuwe nettarieven kunnen hoger liggen dan het regionaal vastgelegde prosumententarief, maar ook lager! Alles hangt af van jouw werkelijke afname van het net. Zelfconsumptie speelt hierin dus een heel belangrijke rol. Dit artikel geeft je tips om je zelfverbruik aanzienlijk te verhogen.
Tip 2: tips om te besparen
Twijfel je aan het voordeel van het nettarief werkelijke afname? Fluvius raadt je aan om één volledig jaar te wachten voor je zonnepanelen installeert. Je moet immers alles seizoenen incalculeren om een nauwkeurige inschatting te maken van je totale verbruik en productie. Op basis van die gegevens krijg je een beter zicht op het meest voordelige tarief in jouw situatie. Bovendien kan je in tussentijd aanpassingen maken aan je verbruik of je infrastructuur, om je zelfconsumptie of direct verbruik te verhogen.
Hoe groter je zelfconsumptie, hoe groter de hoeveelheid elektriciteit die je verbruikt op momenten dat je zonnepanelen het productiefst zijn. Hoe meer autoconsumptie, hoe minder elektriciteit je afneemt van het net, hoe minder distributiekosten je zal moeten betalen. Je kan dit doen door (vaat)wasmachines overdag te laten draaien of elektriciteit op te slaan in een thuisbatterij. Een slimme app kan je hierbij helpen.
Tip 3: Overschakelen naar het nieuwe nettarief werkelijke afname? Dat doe je zo!
Van zodra je over een digitale elektriciteitsmeter beschikt, word je automatisch overgezet op het nieuwe nettarief. Fluvius komt zelf langs bij alle prosumenten om die te installeren. In de praktijk begint het nettarief werkelijke afname pas te lopen na de eerstvolgende jaarafrekening van je energieleverancier.
Je kan ook een eerdere plaatsing van je digitale meter aanvragen, maar die is dan voor jouw rekening. Ook niet onbelangrijk: kies je voor het nettarief werkelijke afname, dan is er geen weg terug naar het prosumententarief.