In nieuwbouwprojecten zijn warmtepompen stilaan de norm. Om te voldoen aan de EPB-eisen is energie-efficiënt (ver)bouwen een must en een warmtepomp blijkt de ideale manier om je woning duurzaam te verwarmen. Ook bij renovatie kunnen warmtepompen een goed alternatief zijn voor klassieke verwarming. In dit artikel lees je meer over de voordelen en nadelen van warmtepompen, ontdek je of het in jouw situatie een goede oplossing is én welke kosten daarmee gepaard gaan.
Wat is het verschil tussen een warmtepomp en een cv-ketel?
Beide systemen zorgen voor een aangename temperatuur in je woning, maar doen dat op een heel andere manier.
- Een cv-ketel verbrandt aardgas en stuurt de warmte die daarmee vrijkomt naar het water in je verwarming en kranen.
- Een warmtepomp werkt op elektriciteit en onttrekt warmte aan de omgeving en verhoogt die om zo het leidingwater te verwarmen.
Moet je dan een warmtepomp of een gasketel kiezen voor jouw renovatieproject? Er wordt al eens beweerd dat je huis perfect geïsoleerd moet zijn voor je aan een warmtepomp kan denken. Hoewel een goede isolatie altijd mooi meegenomen is voor een stabiele binnentemperatuur en lage energierekening, is het geen must om een warmtepomp te installeren.
Het hangt er vooral van af wat jij belangrijk vindt. Het rendement van gasketels is nog steeds prima en sinds de verplichting van condensatieketels zijn ze niet meer zo vervuilend. Maar omdat cv-ketels aardgas verbranden, stoten ze nog steeds heel wat CO₂ uit.
Wil je echt duurzaam verwarmen met een hoog rendement? Dan is een warmtepomp de beste keuze voor je renovatie. Bovendien maak je daarmee je woning duurzaam en toekomstbestendig, want het ziet ernaar uit dat de regelgeving de installatie van gasketels meer en meer zal ontmoedigen.
De voordelen en nadelen van warmtepompen op een rij
De voordelen van warmtepompen
- Het rendement van warmtepompen ligt zeer hoog. Voor elke kWh die een warmtepomp verbruikt, wekt die er 4 tot zelfs 5 weer op, wat hem een COP-waarde (Coefficient of Performance) van 4 tot 5 oplevert. De gemiddelde cv-ketel heeft daarentegen een COP-waarde van 0,9 tot 1.
- Warmtepompen zijn de beste manier om duurzaam te verwarmen: in tegenstelling tot gasketels maken ze geen gebruik van fossiele brandstoffen. Is de elektriciteit die ze gebruiken ook nog eens afkomstig van groene energiebronnen? Dan stoten warmtepompen geen enkele gram CO₂ uit.
- Wie een warmtepomp plaatst als deel van zijn renovatie, komt in aanmerking voor verschillende energiepremies, zoals Mijn Verbouwpremie en een verlaagd btw-tarief van 6%.
- Warmtepompen zijn erg onderhoudsvriendelijk, onder andere door hun lange levensduur van ten minste 20 jaar en het feit dat er geen verbranding plaatsvindt.
- Warmtepompen kunnen ook dienst doen als airconditioning of boiler voor je sanitair warm water.
- Ze zijn bovendien makkelijk te koppelen aan andere systemen, zoals zonnepanelen.
- Door te investeren in een warmtepomp krik je de EPC-waarde van je woning op, waardoor de verkoopwaarde van het pand stijgt.
De nadelen van warmtepompen
- Afhankelijk van het type warmtepomp dat je kiest, zijn er soms grote installatiewerken nodig. Denk bijvoorbeeld aan het geologisch onderzoek en de boringen die nodig zijn voor bepaalde types grond-water-warmtepompen of water-water-warmtepompen.
- Een warmtepomp vraagt een grotere investering dan een traditionele cv-ketel, waardoor ook de terugverdientijd wat langer is. Dat wordt wel gecompenseerd door het gunstige rendement en de plaatsing van zonnepanelen verkort die terugverdientijd aanzienlijk.
- Een warmtepomp warmt je woning iets trager op dan een cv-ketel, maar behoudt wel makkelijker een constante temperatuur.
Twijfel je om je gasketel te vervangen door een warmtepomp? Doe de test:
Kan je huidige verwarmingsketel momenteel een temperatuur aan van 55 °C? En wordt je huis daarmee warm genoeg in de winter? Dan is je woning geschikt voor een warmtepomp. Door dit enkele koude winterdagen na elkaar uit te testen, ken je het antwoord al.
Scoort je huis slecht op de test, maar ben je toch overtuigd van de voordelen van een warmtepomp? Dan kunnen een hybridewarmtepomp of een hogetemperatuurwarmtepomp een oplossing zijn, maar kijk dan best ook uit naar extra isolatie, zoals dak- of zolderisolatie en dubbel- of hoogrendementsglas.
Kan je een warmtepomp aansluiten op bestaande radiatoren?
Vroeger kon je een warmtepomp alleen combineren met vloerverwarming, maar vandaag zijn er veel meer mogelijkheden. Je kan een warmtepomp prima aansluiten op je bestaande radiatoren, maar kijk eerst goed na met welk type warmtepomp je ze best combineert.
- Een warmtepomp aansluiten op hogetemperatuurradiatoren
Hogetemperatuurradiatoren vragen om een watertemperatuur van 55 tot 70 °C en hebben dus nood aan een warmtepomp die daaraan kan voldoen, zoals een hogetemperatuurwarmtepomp, of een hybride opstelling waarbij je een warmtepomp combineert met een cv-ketel.
- Een warmtepomp aansluiten op lagetemperatuurradiatoren
Voor de meer energie-efficiënte lagetemperatuurradiatoren volstaat een watertemperatuur van 45 tot 55 °C. Daarom zijn ze compatibel met verschillende soorten warmtepompen.
Ben je niet zeker welke radiatoren er in jouw huis staan? Vroeger waren hogetemperatuurradiatoren, zoals gietijzeren radiatoren, de standaard. Als jouw radiatoren al een zekere leeftijd bereikt hebben en je verwarmt momenteel nog met gas- of stookolieketel, kan je ervan uitgaan dat het hogetemperatuurradiatoren zijn. Overleg ook altijd met je verwarmingsinstallateur voor je tot een aankoop overgaat.
Hoeveel kost een warmtepomp voor je renovatie?
De gemiddelde prijs van een warmtepomp (inclusief installatie en btw) schommelt tussen € 4.000 en € 30.000. Dat lijkt een enorm verschil, maar heeft vooral te maken met het vermogen en het type warmtepomp dat je kiest.
De aankoop en installatie van lucht-lucht-warmtepompen en lucht-water-warmtepompen varieert van € 4.000 tot € 15.000. Geothermische warmtepompen, zoals een water-water-warmtepomp en een grond-water-warmtepomp, zijn met een richtprijs van € 20.000 tot € 30.000 het duurst. Niet alleen omdat ze de grootste installatiewerken vragen, maar ook omdat hun rendement het hoogst is van alle soorten warmtepompen.
Plaats voor een warmtepomp in je renovatieproject? Het is een stevige investering, maar door het hoge rendement betaalt je warmtepomp zich snel terug. Bovendien maken verschillende premies duurzaam verwarmen nog een stuk toegankelijker. Meer over de werking en types lees je in dit artikel.