Energie wordt meer en meer lokaal geproduceerd. Kostenbesparing en de vraag naar duurzame alternatieven voor energieproductie werken als katalysator van deze evolutie. Denk maar aan zonnepaneleninstallaties op huizen of bedrijventerreinen met hun eigen windturbine. De uitdaging voor de toekomst? Energie lokaal opslaan.

Waarom is het lokaal opslaan van energie interessant? Wat is de huidige stand van zaken? Hoe kan je energie opslaan? Wat is de kostprijs? Is het aanschaffen van een thuisbatterij vandaag al rendabel? Het zijn stuk voor stuk vragen die een duidelijk antwoord verdienen.

Waarom energie opslaan?

De grootste reden dat mensen en bedrijven energie willen opslaan, is gelinkt aan het besparen op elektriciteitskosten. Maar ook uit zorg voor het milieu schaffen steeds meer mensen zonnepanelen aan of andere systemen om zelf energie op te wekken. Ook bedrijven investeren fors in hun eigen energieproductie.

Ook al ben je afhankelijk van het weer, zonnepanelen zijn op dit moment nog altijd de meest voorkomende vorm van individuele energieproductie. Ze wekken overdag heel wat elektriciteit op, wanneer de vraag naar energie doorgaans het laagst is. Het teveel aan geproduceerde stroom wordt terug aan het net gegeven. In een ideale wereld beschik je over een thuisbatterij die de overproductie opvangt zodat je het op een later moment kan gebruiken.

Lees ook ons artikel: Wat zijn thuisbatterijen en hoe werken ze?

Hoe energie opslaan?

Een thuisbatterij is de ontbrekende schakel en biedt heel wat mogelijkheden:

• Je bent minder afhankelijk van het distributienet. Zonder zo’n batterij gebruik je zelf naar schatting 30% van de opgewekte energie van je zonnepanelen. De rest wordt teruggegeven aan het net. Een thuisbatterij zorgt ervoor dat je 70-75% zelf gebruikt.
• Je hebt een noodoplossing bij een eventuele storing of panne.
• Een duur, grootschalig netwerk en het vervoer van elektriciteit over lange afstand wordt overbodig.

Er bestaan nog andere manieren om elektriciteit op te slaan. Al zijn die meestal niet voor particulieren weggelegd. Een overzicht:

• Mechanische opslag van piekstroom in waterkracht of via persluchtopslag. Energieoverschotten pompen water opwaarts of vullen een grote ruimte (luchtdruk). Wanneer de energievraag stijgt, wordt het water of de lucht (onder druk) gebruikt om turbines aan te drijven die elektriciteit opwekken. Dit is enkel mogelijk en doeltreffend op grote schaal.
• Thermische opslag in warmte of koude. Het opnieuw omzetten naar elektriciteit is echter te weinig efficiënt en wordt daarom niet toegepast. Uitzondering op deze regel is een installatie in Spanje die zonne-energie omzet in gesmolten zout (warmte) en opnieuw omzet in elektriciteit bij een grote stroomvraag.

Ben je zelfstandige of ondernemer? Dan kun je uiteraard ook in je bedrijf voor een slimme batterij kiezen.
> Andere manieren om onafhankelijk te worden van de energiemarkt, lees je in dit artikel

Waarom nog twijfelen?

Net als bij andere nieuwe technologieën vraagt marktadoptie tijd. De belangrijkste reden dat nog niet iedereen over een thuisbatterij beschikt, is de hoge kostprijs. Die moet namelijk een groot deel van de onderzoeks- en ontwikkelingskosten dekken. Een thuisbatterij kost al snel 4.500 tot 10.000 euro, afhankelijk van de capaciteit die je wenst. Gelukkig past de Vlaamse overheid wel wat bij met een premie. In 2022 bedraagt het bedrag van deze batterijpremie maximaal 1.725 euro incl. btw. Daarover lees je alles in dit artikel.

Ook de technologie zelf verbetert snel. Hierdoor wachten klanten, bijvoorbeeld bij de thuisbatterij, af tot er efficiëntere en goedkopere modellen op de markt komen.

Waarom nu wel al energie opslaan?

De mensen die vandaag al kiezen voor een thuisaccu doen dat meestal vanuit volgende overtuigingen: als back-up in geval van black-out van de zonnepaneleninstallatie, om volledig onafhankelijk te zijn van het stroomnet of simpelweg als een toekomstgerichte investering.

Net als bij elektrische voertuigen wacht de gemiddelde consument af. De terugverdientijd is sterk afhankelijk van de situatie. Het kan echter geen kwaad om de berekening voor jezelf te maken, misschien kom je tot een verrassende conclusie:

• Je slaat overdag energie op en gebruikt die ’s avonds om je auto op te laden.
• Door het afschaffen van de terugdraaiende meters voor particulieren wordt energie aan het net teruggeven een kost in plaats van een opbrengst.
• Door het gebruik van slimme apparaten kies je zelf waar en wanneer je (opgeslagen) energie naartoe gaat.
• Door de stijgende elektriciteitsprijs, waardoor meer mensen zelf willen produceren, wordt de belasting en de kans op stroomonderbrekingen op het net groter.
• Je bent alvast voorbereid op het capaciteitstarief dat de VREG binnenkort introduceert. Dankzij een thuisbatterij vlak je verbruikspieken namelijk af.
• Tot 1 april 2023 geeft de Vlaamse overheid een premie als je een thuisbatterij aankoopt of leaset. Meer info over het financiële aspect krijg je in het artikel Hoe rendabel is een thuisbatterij?