De meest gestelde vragen over zonnepanelen

Zonnepanelen zijn een rendabele investering, ook anno 2023. Maar door de voortdurend veranderende regelgeving, begrijpen we waarom sommigen twijfelen aan de voordelen. Zit ook jij met vragen over welke zonnepanelen best kiezen, wat het te verwachten rendement is en of er nog premies bestaan? Ontdek hier een antwoord op de meest prangende vragen over zonnepanelen.

In dit gratis e-book over zonnepanelen vind je een uitgebreid antwoord op al je vragen. Wij verzamelden alvast de meest gestelde:

Zonnepanelen kopen en hun rentabiliteit

Zonnepanelen installeren en hun onderhoud

Nuttige informatie, regelgeving en premies

1. Hoe werken zonnepanelen en welk type zonnepanelen kies ik best?

Er bestaan verschillende soorten zonnepanelen: poly- en monokristallijne, serieel en parallel geschakelde, met een hoger of een lager piekvermogen… Al deze soorten zonnepanelen bevatten fotovoltaïsche cellen in twee lagen. De energie van de zon maakt elektronen los, wat zorgt voor een elektrische gelijkstroom tussen de lagen. Een omvormer zet die gelijkstroom om in de bruikbare wisselstroom. Welk type zonnepanelen het best past, hangt volledig af van jouw energiebehoeften en de ligging van je dak.

>> Lees meer over welke soorten zonnepanelen er bestaan en welk type bij jou past

2. Waar moet ik op letten bij de aankoop van zonnepanelen?

Alvorens je zonnepanelen koopt, controleer je best of je dak wel geschikt is, hoeveel zonnepanelen je wil plaatsen en met welke installatiepartner je in zee gaat. Samenwerken met een erkende en ervaren installateur is van groot belang.

>> Hier lees je waarop je moet letten en hoe je een bekwame vakman vindt

3. Wat bepaalt de kostprijs van zonnepanelen?

De tijd dat zonnepanelen een gigantische hap uit je bouw- of renovatiebudget namen, ligt al even achter ons. Voor een standaardinstallatie van 14 panelen met een totale capaciteit van 3.850 Wp heb je vandaag een budget van ongeveer € 6.000 nodig. Btw, omvormer en montage inbegrepen. Kun je van de overheidspremie genieten, dan ben je tot wel € 750 beter af. Tot eind 2023 geldt er ook een btw-verlaging van 21% naar 6%. Mooi meegenomen!

>> Bereken via deze online tool in enkele minuten de kostprijs en de opbrengst van je zonne-installatie

4. Krijg ik garantie op zonnepanelen?

De meeste zonnepanelenproducenten bieden een mooie garantie als de panelen worden geïnstalleerd door een erkende installateur en als ze worden gebruikt volgens de specificaties van de fabrikant.

  • Een productgarantie van 10 tot 25 jaar: deze garantie dekt defecten en garandeert een goede productkwaliteit en prestaties.
  • Een vermogensgarantie: zonnepanelen hebben namelijk de neiging om door de jaren wat vermogen te verliezen. Daarom ben je bij de meeste fabrikanten gerust met een maximaal vermogensverlies van 20% op 25 jaar.

Deze voorwaarden kunnen erg verschillen per producent, dus kijk zeker na op welke belofte je kan rekenen. Bij Luminus reken je op de meest uitgebreide garantie van 25 jaar. Lees meer over de voordelen van onze zonnepanelen.

5. Hoe lang is de levensduur van zonnepanelen?

Zonnepanelen gaan steeds langer mee: tegenwoordig kunnen we al rekenen op een levensduur van 25 tot 30 jaar. En eigenlijk stoppen ze ook niet met werken. Zonnepanelen verliezen geleidelijk aan vermogen. Dat is normaal en blijft de eerste 20 jaar beperkt, maar op een bepaald moment wordt het verlies te groot, waardoor ze niet meer rendabel zijn. Dan is het tijd om uit te kijken naar een nieuwe installatie.

6. Wat zijn de nadelen van zonnepanelen?

Hoewel zonnepanelen verschillende grote voordelen hebben, zijn er ook enkele drempels waar je rekening mee moet houden wanneer je zonnepanelen wil kopen:

  • Hoewel de prijs van zonnepanelen de laatste jaren fors gedaald is, vraagt een installatie nog steeds een grote initiële investering van een paar duizend euro. De terugverdientijd van zonnepanelen is vandaag gemiddeld 7 jaar, dankzij de huidige overheidspremie en btw-verlaging.
  • Ben je niet vaak thuis op de piekzonmomenten? Dan zal je je zonne-energie niet kunnen gebruiken op het moment dat die opgewekt wordt. Gelukkig wordt dat verlies enigszins gecompenseerd door injectievergoedingen (indien je een stroomcontract met terugleververgoeding hebt, tenminste). Je kan ook voor een thuisbatterij kiezen of huishoudtoestellen aanschaffen die je kunt programmeren.
  • Je hebt wel wat ruimte nodig op je dak om zonnepanelen te plaatsen en er mag geen permanente schaduw op je dak zijn. Er bestaan ook verschillende alternatieve locaties voor je zonnepanelen, maar die zijn minder voorkomend.
  • Hoewel zonnepanelen 100% groene stroom leveren, heeft de productie en de afvalverwerking van de panelen wel enige invloed op het milieu. Bij Luminus Insaver ondersteunen we verantwoorde recyclage na het einde van hun levensduur: de oude zonnepanelen gratis binnen worden gebracht bij onze partner PV Cycle en zij doen de rest. Daar komen geen extra kosten bij kijken, want de kleine milieubijdrage betaalde je al toen je de panelen aankocht.

7. Zijn zonnepanelen rendabel in 2023?

Doordat de regelgeving de laatste jaren meermaals is veranderd, twijfelen sommige mensen aan de rentabiliteit van zonnepanelen. Maar wees gerust, een zonnepaneleninstallatie blijft ook anno 2023 een slimme investering. Hun terugverdientijd wordt steeds kleiner, de kwaliteit wordt steeds beter en enkele overheidsinitiatieven maken de investering zeer toegankelijk. Bovendien maakt de digitale teller het mogelijk om een vergoeding te krijgen voor alle energie die je niet zelf verbruikt, maar terug in het net injecteert (= de zogenaamde ‘injectievergoeding’).

>> Lees hier meer over de voordelen van zonnepanelen en hun rentabiliteit.

8. Is het voordelig om zonnepanelen te plaatsen als zelfstandige of ondernemer?

Als ondernemer of zelfstandige is het zo mogelijk nóg voordeliger om in zonnepanelen te investeren, omdat je geniet van extra fiscale voordelen zoals de investeringsaftrek en de mogelijkheid om de investering af te schrijven. Overigens is het vaak eenvoudiger om een hogere graad van zelfconsumptie te realiseren, zodat je het wegvallen van de terugdraaiende teller niet hoeft te voelen.

>> Lees hier waarom ondernemen op zonnepanelen een slimme investering is

9. Hoeveel zonnepanelen heb ik nodig?

Met deze elementen houd je best rekening om het ideale aantal te bepalen:

  • Je jaarlijkse elektriciteitsverbruik en in welke mate je dat wil compenseren
  • Je beschikbare dakoppervlakte en de ligging
  • Je beschikbare budget

De meeste Belgische gezinnen met een gemiddeld jaarverbruik van 3.500 tot 4.000 kWh kiezen voor een installatie van 3 à 5 kWp. Dat komt neer op een 10 tot 20 zonnepanelen.

>> Bereken zelf jouw ideale aantal zonnepanelen en de kostprijs.

10. Is mijn dak geschikt voor zonnepanelen?

Schaduwinval, hellingsgraad, oriëntatie en dakoppervlakte zijn cruciale elementen om te onderzoeken of je dak geschikt is om zonnepanelen op te plaatsen. Bovendien is ook het draagvermogen van je dak relevant, wat vaak vermindert met de leeftijd van je dak. Misschien laat je je dak best vernieuwen voor je er zonnepanelen op plaatst.

>> Hier lees je of jouw dak een optimaal rendement voor zonnepanelen garandeert

>> Hier lees je of het dak van je onderneming geschikt is voor zonnepanelen

11. Hebben zonnepanelen onderhoud nodig?

Door de gladde structuur en de hoge hitteontwikkeling zijn zonnepanelen grotendeels zelfreinigend, maar een tweejaarlijkse poetsbeurt kan je 3 tot 5% meer geld en energie opleveren! Dat kan je in theorie zelf doen, maar omdat het zo’n delicate klus is, laat je het liever over aan een expert.

>> Hier lees je hoe je met een jaarlijks onderhoud je zonnepanelen in topconditie houdt

12. Wat moet ik doen bij een storing aan mijn zonnepanelen?

Defecte zonnepanelen komen zelden voor. Bovendien heeft een verminderde productie of panne meestal een duidelijke oorzaak die snel op te lossen is, zoals hot spots, stroompannes of installatiefouten.

>> Hier lees je alles over de oorzaken van eventuele storingen en hun oplossingen

13. Werken zonnepanelen in de winter?

Hoewel er meer zonne-energie geproduceerd wordt in de lente- en zomermaanden, zijn zonnepanelen verre van nutteloos in de winter. Sommige installaties presteren zelfs beter bij koude temperaturen dan in de hete zomerzon. Bovendien hebben zonnepanelen geen direct zonlicht nodig om te presteren, als de lichtsterkte die door de wolken komt, groot genoeg is, brengen ze nog steeds op.

14. Hoe werkt een thuisbatterij en hoe rendabel is ze?

Wil je je zonnepanelen zo veel mogelijk laten opbrengen? Dan zorg je best voor een zo hoog mogelijke zelfconsumptie. Door de opgewekte zonnestroom meteen te verbruiken, vloeit ze niet weg naar het net, wat je jaarlijkse netkosten aanzienlijk drukt. Zeker nu je als zonnepaneleneigenaar met een digitale meter onder het nettarief werkelijke afname valt. Een thuisbatterij kan je daarbij helpen.

>> Lees hier hoe thuisbatterijen werken en of ze een interessante investering zijn

15. Hoe verloopt de uitrol van digitale meters?

Alle Belgische gewesten vervangen ondertussen stelselmatig de traditionele terugdraaiende tellers door digitale meters. Maar wanneer ben jij aan de beurt en welk effect heeft een terugdraaiende teller op je prosumententarief en op het rendement van je zonnepanelen?

>> Hier lees je de huidige stand van zaken over de uitrol van de digitale meterBewarenBewaren

16. Wat betekent de beslissing van het Grondwettelijk Hof om de terugdraaiende teller af te schaffen?

In januari 2021 vernietigde het Grondwettelijk Hof het principe van de terugdraaiende teller. Iedereen die sindsdien zonnepanelen laat plaatsen, en bijgevolg ook een digitale meter krijgt, komt in het nieuwe systeem terecht (= netvergoeding gebaseerd op je werkelijke afname). Wie vóór 2021 zonnepanelen liet installeren en nog een analoge meter heeft, betaalt nog steeds een vast jaarlijks prosumententarief tot het moment waarop hij ook een digitale meter krijgt. De energieregulatoren willen op die manier zelfconsumptie stimuleren. Dit is bijzonder interessant gezien je met een hoge zelfconsumptie je netkosten aanzienlijk laat dalen.

>> Dit is er veranderd na het afschaffen van de terugdraaiende teller

17. Wat is het verschil tussen het prosumententarief en het nettarief werkelijke afname?

Wie nog een analoge teller heeft voor zijn meterstanden, betaalt een prosumententarief, een forfaitaire bijdrage voor het gebruik van het elektriciteitsnet. Met een digitale meter val je onder voor de netkosten onder een tweeledig systeem: een deel van je netkosten betaal je volgens het nettarief werkelijke afname, waarbij je betaalt voor je werkelijke gebruik van dat net. Het tweede deel van de netkosten wordt berekend volgens het capaciteitstarief, dat rekening houdt met hoeveel elektriciteit je tegelijk verbruikt.

>> Lees meer over de verschillen tussen het prosumententarief en het nettarief werkelijke afname

>> Lees hier hoe het capaciteitstarief precies in zijn werk gaat

18. Wat zijn injectietarieven?

Wie een digitale meter heeft en dus het nettarief werkelijke afname betaalt, kan sinds 2021 worden vergoed voor de overtollige energie uit zijn zonnepanelen. Je hebt daarvoor wel een terugleveringscontract nodig: een energiecontract nodig dat die injectievergoeding toestaat.

Ben je Luminus-klant? Dan is er goed nieuws: bij Luminus zijn alle stroomcontracten zogenaamde terugleveringscontracten. Hierdoor geniet je als zonnepaneleneigenaar met digitale meter automatisch van dit voordeel op je jaarlijkse afrekening.

>> Hier lees je alles over injectietarieven in Vlaanderen

19. Kan ik momenteel beroep doen op een zonnepanelenpremie?

De Vlaamse regering introduceerde in 2021 een investeringspremie voor zonnepaneleninstallaties. Een van de vereisten is dat je bouwaanvraag dateert van vóór 2014. Zorg dat je er snel bij bent, want het steunbedrag wordt jaar na jaar kleiner, tot de premie volledig verdwijnt op 1 januari 2024. Ook dan blijven zonnepanelen een van de meest rendabele investeringen om je energierekening te drukken, maar wie graag nog profiteert van álle voordelen, is er best als de kippen bij.

>> Lees hier de andere voorwaarden voor de subsidie, en de mogelijke premiebedragen