KrisKras organiseert duurzame groepsreizen voor (jong)volwassenen van 18 tot en met 30 jaar. De reisorganisatie laat de jeugd ontdekken hoe je respectvol kunt omgaan met de lokale bevolking, de natuur en andere culturen. Veerle Devillé, het aanspreekpunt voor duurzaamheid binnen de organisatie, vertelt ons meer over de filosofie van KrisKras.
Wat is de missie van KrisKras?
“KrisKras is 24 jaar geleden ontstaan vanuit de Belgische Jeugd Karavanen (BJK), een landelijke jeugdorganisatie. We willen jongeren vooral leren hoe ze duurzaam kunnen reizen. We willen ze laten zien dat je met respect voor de lokale bevolking, de natuur en de cultuur een even fijne tijd kunt beleven. Anders dan wanneer je het massatoerisme gaat opzoeken. Het is vooral de bedoeling om onze reisgenoten op niet-betuttelende wijze mee te nemen in een nieuw avontuur en ervoor te zorgen dat die ervaring ook in ons eigen land een effect heeft op hoe ze kijken naar onze samenleving.”
Waarom is duurzamer reizen zo belangrijk de dag van vandaag?
“Wij geloven dat een reis niet alleen een positieve ervaring voor de reiziger zelf kan zijn, maar ook voor het gastland waar de reiziger naartoe trekt. Want maar liefst 1 op 11 mensen wereldwijd is rechtstreeks of onrechtstreeks tewerkgesteld in de toeristische sector. Het is dus een van de grootste industrieën en wij zijn ervan overtuigd dat reizen op een andere manier kan dan we nu gewoon zijn. Je leest, hoort en ziet in de media heel veel negatief nieuws over het toerisme, maar het is een sector die nooit zal verdwijnen. Als je dan toch op vakantie wil gaan, doe het dan op een duurzame manier.”
Hoe breng je die duurzaamheid concreet in de praktijk?
“We reizen sowieso in kleine groepjes van maximum 9 deelnemers en één begeleider. Op die manier bieden wij een alternatief aan voor het aanbod van vele andere reisorganisaties. Daarnaast kiezen we bewust voor bestemmingen die we makkelijk kunnen bereiken met een minibus. Natuurlijk hebben we ook verre bestemmingen in het aanbod, waar je alleen met het vliegtuig geraakt. Voor de CO2-uitstoot van de vlucht van de reisbegeleider geven we dan een compensatie aan Bos+, een organisatie die streeft naar meer en beter bos wereldwijd. Ten slotte kiezen we ook voor lokale verblijfplaatsen in plaats van de bekende hotels. Zo steunen we de lokale bevolking.”
Kan je toerisme wel rijmen met duurzaamheid? Want net dat wat je als toerist wil zien, wordt toch door het toerisme zelf in gevaar gebracht?
“Sommige bestemmingen, zoals Venetië en Barcelona, gaan gebukt onder het massatoerisme. Het zijn vaak de gewone dagjestoeristen die een negatieve impact hebben op de toeristische sector. Ze leveren de lokale bevolking heel weinig geld op, terwijl ze dat juist nodig hebben. Daarom kiezen wij vaak voor een alternatief programma in zo’n streek. Voor de Machu Picchu in Peru bijvoorbeeld, waar het wandelpad de Inca Trail volledig kapotgelopen is door de vele toeristen, kiezen wij voor een minder bekende trail.”
Hoe maken jullie jongeren warm voor jullie reizen?
“Heel veel jongeren die met ons meegaan, denken niet: ‘Ik wil duurzaam reizen dus ik ga mee met KrisKras’. Ze komen naar ons via online advertenties of goede mond-tot-mondreclame. We zien dat heel veel deelnemers ook blijven terugkomen, omdat ze onze manier van reizen waarderen.”
Veel jongeren reizen graag, maar kiezen nog niet op basis van duurzaamheid. Wat is de impact van zo’n reis op de deelnemers?
“Wat de deelnemers het meeste bijblijft, is ongetwijfeld de groepssfeer. Ze komen in een onbekende groep terecht, leren nieuwe mensen kennen en krijgen andere visies. Maar ook een ongekend land of een nieuwe streek ontdekken, heeft een impact. Er gaat een nieuwe wereld voor hen open.”
Op basis van welke aspecten kiezen jullie de bestemmingen?
“Sinds het prille begin werken we met een afstandscirkel. We verdelen de wereld in vier cirkels op basis van de CO2-uitstoot. Australië, Nieuw-Zeeland en een deel van Argentinië bijvoorbeeld vallen in de buitenste cirkel, wat wil zeggen dat we het meeste CO2 produceren om daar naartoe te gaan. Die bezoeken we dus sowieso niet. We proberen wel elk jaar een goede mix te voorzien van Europese bestemmingen en landen die iets verder liggen. Al proberen we de vliegvakanties natuurlijk zoveel mogelijk te beperken. En we zoeken ook bestemmingen die nog niet heel toeristisch zijn. Dit jaar gaan we bijvoorbeeld naar Albanië. We hebben daar in samenwerking met een lokaal reisbureau een mooi programma opgesteld.”
Wie bewaakt het duurzame karakter van jullie reizen als de groep vertrokken is?
“Dat is de reisbegeleider. Die heeft een voorbeeldfunctie. Het is aan hem of haar om bepaalde keuzes te maken, zonder met het vingertje te wijzen. Zo waren we eens op doortrek in Afrika waar er enorme waterschaarste heerste. De reisbegeleider zoekt dan naar een oplossing. In dit geval bedacht die een spelletje: wie zo kortst mogelijk kon douchen, won. Maar evengoed verdedigt hij of zij onze visie. Zo zullen we nooit olifantenritjes maken of bepaalde bevolkingsgroepen bezoeken, zoals de langnekvrouwen in Thailand, want dat is pure uitbuiting.”
En de deelnemers zelf? Op welke manieren dragen zij hun steentje bij?
“Door hun gedrag op reis aan te passen. En dat kan door kleine dingen: de moeite doen om de basiswoorden van de lokale taal te leren, geen afval op straat gooien… Het is ook aan de reisbegeleider om dat te stimuleren.”
Wat is jullie ambitie voor de toekomst?
“Vroeger was onze missie voornamelijk om jongeren te leren reizen op een duurzame manier. Al merken we dat de focus meer en meer verschuift naar de impact van onze reizen. De laatste jaren krijgen we steeds vaker te maken met migranten en vluchtelingen. Wij hopen dat onze reizen een verrijking zijn en dat ze onze deelnemers stimuleren om ook in eigen land met andere culturen in contact te komen. Daarnaast willen we als organisatie niet te snel groeien. Belangrijk is dat we onze eigenheid kunnen behouden en kunnen blijven vernieuwen. Zo starten we dit jaar nog met een traject voor kansarme jongeren.”
En tot slot: wat is jouw ultieme duurzaamheidstip voor de reizigers?
“Onthoud dat het vaak in kleine dingen zit. Neem zelf een drinkbus mee en laat geen afval achter. Let ook op waar je je geld precies aan uitgeeft. Kies voor lokale restaurantjes en hotels, niet voor de grote internationale ketens. En denk natuurlijk ook goed na over je vervoer. Als je met de trein of de auto op je bestemming geraakt, is dat beter voor het milieu dan wanneer je met het vliegtuig gaat.”
