De verschilmakers #36: COSH!

Made in Bangladesh, Laos, Cambodja of België. Achter elk kledingstuk dat in je kleerkast hangt, schuilt een verhaal. Het ene al wat mooier en duurzamer dan het andere. Met COSH! wil bezielster Niki de Schryver de kledingjagers wegwijs maken in de wereld van eerlijke mode en laten zien dat duurzaam shoppen helemaal niet zo moeilijk is. Een geknipte Verschilmaker, als je het ons vraagt! 

Wat is COSH! en hoe is het allemaal begonnen? 

Niki: “Na twaalf jaar in de modewereld zag ik dat de merken wel grotendeels mee waren in de duurzame revolutie, maar de shoppers helemaal niet. Naar mijn gevoel verloren de mensen al snel de moed, als ze al aan hun zoektocht naar duurzame en ethisch verantwoorde merken begonnen. Daar wilde ik hen bij helpen. Het zaadje voor COSH! werd geplant op een denkmarathon van Hack Belgium in 2017, waar een duizendtal mensen brainstormde over allerhande problemen, waaronder mode. Eerlijk? De oplossingen die werden aangereikt, waren simpelweg onhaalbaar, of al oud nieuws. Wat ik graag wilde doen, was een brug slaan tussen duurzame mode en de shoppers. Ik wilde laten zien wáár ze moeten zijn voor fair fashion.

Een jaar na de hackathon was COSH! een feit: conscious shopping made easy. Een online platform dat je in enkele klikken naar een winkel in jouw of een bepaalde buurt leidt waar duurzame mode te vinden is.”

COSH

Voor wie is COSH! bedoeld en hoe werkt het precies? 

“Ons platform is er voor iedereen die van mode houdt. We dragen elke dag kleren, wat maakt dat het een deel is van onze identiteit. Het zegt iets over ons, over wie we zijn. Helaas beseffen maar weinig mensen wat de werkelijke impact is van al dat shoppen. Niet alleen ethisch, maar ook ecologisch. Wie de planeet in z’n totaliteit een warm hart toedraagt, kiest voor duurzame en bewuste opties. En voor COSH als gids. Ons online platform maakt duurzaam shoppen een stuk makkelijker. 

Hoe het werkt? Simpel. De Brand Checker helpt je om heel gericht te zoeken. Ben je een man of een vrouw? Op zoek naar een jeansbroek of een jas? Liefst in Antwerpen, Brussel, Mechelen of in Brugge? Geen probleem! Gewoon je voorkeuren instellen en in enkele klikken weet je precies waar je moet zijn. Je kunt zelfs filteren op circulair, organisch, vegan, … De keuze is aan de klant. Een bewuste keuze, want binnen het duurzaamheidsverhaal heb je eindeloos veel mogelijkheden, wat tot oeverloze discussies kan leiden. Dat is niet de bedoeling. Slechts één procent van alle fashion is duurzaam, niet genoeg dus om ook daarin nog eens een onderscheid te maken.” 

COSH

Je moedigt ‘conscious shopping’ natuurlijk aan met een reden. Is de mode-industrie dan zo vervuilend? 

“Het is een van de grootste milieuvervuilers ter wereld. Elk jaar worden er maar liefst 150 miljard kledingstukken gemaakt, waarvan niet eens alles wordt verkocht. En maar één procent van al die kleding is duurzaam en eerlijk geproduceerd. Om nog maar te zwijgen over de slavernij die de mode-industrie draaiende houdt. Wist je dat er elke dag twee fabrieken afbranden in het Verre Oosten? En dat er nog elk jaar 1,4 miljoen ongevallen gebeuren in de fabrieken?” 

Wanneer is een kledingmerk eigenlijk duurzaam? 

“Duurzame mode is geen zwart-witverhaal. In ons team checken we elk merk op zeven grote thema’s: het ethische (de werkomstandigheden), het ecologische (materialen en hun milieu-impact), het circulaire, de korte keten, diervriendelijkheid, slow fashion en transparantie. Maar weinig merken zijn en circulair, en natuurlijk, lokaal, plantaardig, ambachtelijk gemaakt, vrij van chemicaliën, eerlijk gefabriceerd én zonder afval of vervuilend transport. Is die perfectie nodig? Nee. Een trui van biokatoen die werd vervaardigd in goede, gecontroleerde werkomstandigheden in het Verre Oosten, is nog altijd beter dan één die in slavernij werd gemaakt. Het is voor de gemiddelde consument niet makkelijk te achterhalen of een kledingstuk al dan niet duurzaam is en exact dáárom kunnen we met COSH! een goede gids zijn.” 

COSH

Hangt aan duurzame kledij een steviger prijskaartje vast? Of is dat een misvatting?

“Een duurzaam T-shirt voor vijf euro vind je waarschijnlijk niet snel. Maar ik denk niet dat het gaat om de prijs, maar om een mentaliteitsverandering. Fast fashion, da’s om de twee à drie weken iets nieuws kopen om trendy te zijn, en het vervolgens diep in je kledingkast te verstoppen als het niet meer hip is. Fair fashion draait om je eigen stijl te ontdekken, items te kopen die écht bij je passen en die je makkelijk drie tot vijf jaar en misschien wel tien jaar draagt. Niet alleen omdat het laat zien wie je écht bent, maar ook omdat het topkwaliteit is. De grootste schade kun je beperken door een kledingstuk langer te dragen.” 

Je moedigt mensen niet alleen aan om bewuster en duurzamer te kopen, maar ook om fysiek te gaan shoppen. Waarom is dat laatste zo belangrijk? 

“Als je lokaal shopt, verklein je niet alleen je eigen ecologische voetafdruk maar ook die van de merken en kledingstukken zelf. Er zijn geen honderden busjes nodig die dagelijks heen en weer rijden om duizenden pakketjes aan huis te leveren. Om nog maar te zwijgen over de retourproblematiek. De kleding die teruggestuurd wordt, belandt vaak op de vuilnisbelt: vuil, al gedragen, onverkoopbaar. Een gigantische verspilling. Daarnaast is het ook belangrijk voor onze welvaart. Nu al zie je veel leegstaande panden in de winkelstraten, waardoor steden hun charme verliezen en minder toeristen aantrekken. Mensen vergeten soms dat het geld dat we lokaal besteden, in eigen land blijft. Geld dat broodnodig is om de economie draaiende te houden, en de schrijnende toestanden in de rest van de wereld aan te pakken, waaronder de slavernij in het Verre Oosten.”

Waar hoop je over vijf jaar te staan met COSH!? 

“Ik kan je nu al vertellen dat we sinds februari 2021 ook in Nederland en in New York de duurzame kledingmerken in de kijker zetten. Als alles goed gaat, volgen ook Berlijn, Frankrijk, Spanje en het Verenigd Koninkrijk. Nog een leuk nieuwtje: binnenkort zetten we ook in op tweedehands. Wie meer wil weten: schrijf je gerust in voor de nieuwsbrief (lacht).”

Pas je je bewuste mindset ook op andere vlakken toe? Bijvoorbeeld met het energieverbruik bij je thuis?

“Tuurlijk. Op het dak liggen zonnepanelen en samen met mijn dochter ontdek ik nog elke dag – stap voor stap – de veganistische keuken. Maar het is een proces van jaren. Het is haast onmogelijk om duurzaamheid in één keer op alle fronten van je leven toe te passen. Dat zie je in elk huishouden terug. Heel wat mensen wíllen een duurzamere levensstijl, maar in de praktijk is dat vaak moeilijk. Dat blijkt uit ons marktonderzoek. De een koopt alles tweedehands, maar vliegt wel elke maand de wereld rond. De ander kiest voor groene stroom, maar eet nog dagelijks vlees. Ik ben daar geen uitzondering op. Wij hebben achtereenvolgens ons modegedrag, ons plasticafval en ons vleesverbruik verminderd. En we vliegen een pak minder. Dat is oké. Elke stap die gezet wordt, hoe klein ook, is er eentje in de goede richting. Zolang we allemaal samen extra stappen blijven zetten naar een duurzamere levensstijl, is het goed.” 

COSH

Om af te sluiten: wat is jouw ultieme duurzame bespaar- of energietip? 

“Denk niet dat besparen automatisch wil zeggen dat je géén centen meer mag uitgeven. Zie geld als energie: als je het spendeert aan de juiste dingen, dan krijg je het sowieso terug. Geef liever wat meer geld uit aan een kwaliteitsjurk waar je vijf jaar lang plezier aan hebt, dan aan tien kleedjes die na drie keer dragen al klaar zijn voor de vuilnisbak. Investeren loont, en niet alleen in mode maar ook in vriendschappen, liefde, werk …”