De verschilmakers #35: Act4Change

De vereniging Act4Change wordt gedreven door jonge denkers, dromers en doeners met een passie voor duurzaamheid. Samen willen ze, in een inspirerende leefomgeving, de grote veranderaars in jongeren naar boven halen die zich inzetten voor een mooiere en vooral duurzamere toekomst. Dat verdient een interview in de Luminus-reeks De Verschilmakers.

Wat is Act4Change en hoe is het allemaal begonnen? 

Jonathan, voorzitter van Act4Change: Act4Change is aan zijn tiende verjaardag toe. En dat hebben we te danken aan een groepje vrienden die in 2011 het gevoel hadden dat er iets fundamenteels ontbrak voor jongeren die meer wilden weten over duurzame ontwikkeling. Wat begon met masterclasses, is intussen uitgegroeid tot het effectief aanleren van duurzaamheidscompetenties waarmee jongeren meteen aan de slag kunnen.”

Fay, vrijwilligster bij Act4Change: “De Crash Course Duurzaamheid is daar een mooi voorbeeld van. In het kort wordt uitgelegd wat duurzaamheid precies is. Van circulariteit tot klimaatcrisis. Nadien wordt er dieper ingegaan op de grootste drempels die op je pad komen als je voor duurzaamheid kiest en vooral hoe je die kunt overwinnen.”

Jonathan: “We geloven dat iedereen in het duurzaamheidsverhaal kán stappen, maar dat niet iedereen goed weet hoe. Wij willen jongeren de handvaten geven om die stap te kunnen en durven zetten.”

Luminus Act 4 Change

Wat zijn jullie kernwaarden, wat is jullie ‘why’?

Fay: “Haast elke dag lees je in de krant over hitte-eilanden in steden en smeltende ijskappen op Groenland. We zijn ons bewust van de gevolgen van ons gedrag en nog belangrijker: de noodzaak voor verandering. Daar kan onze generatie een belangrijke rol in spelen. Door op een positieve, meetrekkende en open manier samen te werken om de transitie naar een duurzamere toekomst waar te maken. Gelukkig staan we daar niet alleen in, want heel veel jongeren willen hun steentje bijdragen. Daarom bieden wij een veilige ruimte waar ze gelijkgestemde zielen ontmoeten, hun competenties versterken en ontdekken hoe zij een positieve impact kunnen hebben. Kleine acties gevoerd door ontelbaar veel mensen zorgen voor een grote impact.”

Luminus Act4 change

De Act4Change leercirkel laat zien welke fases jongeren doormaken om bij te dragen aan een duurzame verandering. Vertel eens. 

Jonathan: “De leercirkel bestaat uit acht competenties die volgens ons nodig zijn om de transitie naar een duurzamere wereld in gang te zetten. Die zijn trouwens gebaseerd op wetenschappelijke literatuur. De leercirkel bestaat uit vier grote disciplines: ontdekken, uitdiepen, veranderen en inspireren. Eerst kijken we naar wat anders kan en welke toekomst de jongeren voor zich zien, om dan creatief aan de slag te gaan. Wat zijn mogelijke oplossingen? Hoe kun je een positieve impact hebben op je omgeving? Om uiteindelijk je boodschap de wereld in te sturen en zo nóg meer jongeren warm te maken voor een betere, duurzamere toekomst. Dat is de theorie, maar met de jongeren gaan we daadwerkelijk aan de slag. Al doende leert men.”

Act 4 change Luminus

Jullie organisatie wordt gedreven door jongeren. Wie zijn zij precies? 

Jonathan: “Iedereen is welkom, toch de jongeren tussen achttien en vijfendertig jaar oud (lacht)! Ofwel zijn het jongeren die nadenken over duurzaamheid maar hun ideeën niet altijd weten om te zetten in de praktijk, ofwel mensen die ondernemend zijn en bijvoorbeeld een duurzaamheidsbeleid willen implementeren in het bedrijf waar ze werken.”

Fay: “Het is een bont gezelschap van heel uiteenlopende karakters. En dat is juist het mooie, want ook duurzaamheid is geen eenzijdig begrip. Sommige jongeren spitsen zich liever toe op het sociale, om ook de kansarmere gezinnen mee te krijgen in het duurzaamheidsverhaal. Maar je hebt er ook die de meer technische kant voor hun rekening nemen. Die twee vullen elkaar natuurlijk perfect aan.”

Act4Change Luminus

Jongeren zijn de toekomstige veranderaars van een ecologisch, sociaal en economisch duurzame wereld. Hoe bereiken jullie de jeugd? 

Fay: “Als je de jeugd wilt bereiken, dan maak je sowieso het meeste kans via sociale media. Al zien we toch ook dat jongeren hun weg naar Act4Change vinden door enkele prachtige samenwerkingen. Zo komt in de Crash Course Duurzaamheid de Ploeg Ecologie van Scouts & Gidsen Vlaanderen aan het woord, organiseerden we vorig jaar een gezellige kerstpop-up in Allee du Kaai in Brussel en organiseren we samen met The Shift (het duurzaamheidsnetwerk van België) de Change Makers.”

Jonathan: “Of jongeren pakken gewoon hun vrienden mee naar de activiteiten. Na tien jaar hebben we toch al een mooie fanbase opgebouwd. Maar de laatste jaren zie je ook een duidelijke mentaliteitswijziging. Waar Act4Change vijf jaar geleden nog in een niche zat, is duurzaamheid vandaag een echt begrip geworden.”

Act4 change Luminus

Waarom is het zo belangrijk om jongeren hierin te ondersteunen en activeren?

Jonathan: “Heel veel jongeren wíllen het verschil maken, maar ze lopen soms wat verloren. Ze denken dat ze het groots moeten aanpakken om hun steentje bij te dragen, of hebben wilde ideeën die ze moeilijk op orde krijgen. In hun zoektocht helpen we hen maar wat graag.”

Een van jullie projecten was Change Makers 2020. Kan je ons daar wat meer over vertellen? 

Jonathan: “Samen met The Shift – die hier ook als verschilmaker zijn gepasseerd – geloven  we dat de energie en creativiteit van de jeugd noodzakelijk is om een wereld te creëren waar duurzaamheid voorop staat. De Change Makers van 2020, dat waren dertig jonge transitiepioniers die als ambassadeurs van een kritische generatie in dialoog wilden gaan met anderen. Normaal gezien mochten die jongeren een jaar lang de leden van The Shift uitdagen, al was dat door de coronacrisis niet altijd mogelijk. Nu waren het vooral maandelijkse bijeenkomsten waar de pioniers hun eigen project rond duurzaamheid konden pitchen, om op een intervisie in kleinere groepen te brainstormen over de concrete uitwerking van zo’n project.”

Fay: “Je ziet het: we geloven echt dat als we de krachten bundelen, de mogelijkheden eindeloos zijn.”

Act4change

Wat is jullie ambitie of jullie allergrootste droom met Act4Change? 

Fay: “De wereld veranderen (lacht). In september lanceren we een gloednieuw traject: geen losse activiteiten, maar een heel parcours waarin jongeren zich onderdompelen in het begrip duurzaamheid, zodat er een hele lichting veranderaars de wijde wereld in kan trekken om nog meer jongeren te inspireren.”

Nog een leuke afsluiter: wat is jullie persoonlijke tip om het verschil te maken?

Fay: “Het wiel moet niet elke keer opnieuw uitgevonden worden, dat is meteen de reden waarom ik me achter Act4Change heb geschaard. Om jongeren te inspireren, en nog veel meer te leren! Als ik één tip mag geven: kijk naar de kleine dingen. Is de douchegel op? Misschien is dat wel het moment om net als vroeger een simpele blok zeep in huis te halen. In mijn straat opende net een verpakkingsvrije winkel de deuren. Het ideale moment om voortaan mijn eigen potjes met pasta en rijst te vullen.”

Jonathan: “Je hoeft niet per se veganist te worden om een verschil te maken. Als je al begint met wekelijks één keer vlees van het menu te schrappen, kun je kijken of het je bevalt en misschien zelfs twee of drie dagen vegetarisch koken. Denk eraan: vele kleintjes maken één groot.”