De verschilmakers #31: Usitoo

Nog voor iedereen de mond vol had van ‘zero waste’ kregen Xavier Marichal en Frédéric Chomé het idee om een objectenbibliotheek op poten te zetten. In 2018 werd hun project concreet en hielden ze de Usitoo-coöperatie boven de doopvont. Usitoo draait rond het idee om voorwerpen die zelden gebruikt worden, te verhuren.

Wat onderscheidt Usitoo van andere initiatieven? Tientallen Usi-depots in Brussel en Wallonië, waar gebruikers online gereserveerde artikelen kunnen ophalen en terugbrengen zonder waarborg. In 2019 sleepte de coöperatieve de Luminus Circular Economy Award in de wacht. Een terechte bekroning voor een initiatief dat eigenlijk zelfs een dubbel kringloopcircuit vormt. Tijd voor een gesprek.

Kort samengevat, wie zijn jullie en hoe is het Usitoo-project ontstaan?

Ik ben Xavier Marichal en ik heb samen met Frédéric Chomé Usitoo opgericht. Ik studeerde ingenieur informatie- en communicatietechnologie en werk naast mijn job als beheerder van Usitoo ook als consultant. Door mijn ervaring als commercieel en bedrijfsconsultant heb ik mijn veerkracht verder kunnen uitdiepen. Dit heeft me nog meer in goede richting geduwd om de milieu-impact van onze levensstijl terug te schroeven. In 2012 ben ik samen met Frédéric gaan nadenken over de opzet van een objectenbibliotheek. We wilden immers een project op touw zetten in lijn met de waarden die we koesteren. Na enkele jaren onderzoek en analyse was de Usitoo-coöperatieve een feit.

Usitoo Verschilmakers

Wat kunnen we bij jullie vinden?

De catalogus van Usitoo is een echte goudmijn aan nuttige materialen. De bibliotheek telt bijna 1000 voorwerpen die we hebben ingedeeld in categorieën om het zoeken vlotter te laten verlopen. Onze hoofdcategorieën zijn: feesten en recepties, doe-het-zelf, tuinieren en reizen. Concreet vind je hier een fonduestel, maar ook een kruiwagen, dakrails of zelfs een Kärcher. Je zal je ogen niet geloven wanneer je de waaier aan voorwerpen in onze catalogus ontdekt.

Verschilmakers Usitoo

Wist je dat 99% van dergelijke aangekochte spullen worden na 6 maanden niet meer gebruikt? Net daarom willen we mensen ruimte en tijd laten besparen, zonder in te boeten aan wooncomfort of respect voor het milieu. Onze gebruikers kunnen online een artikel reserveren en het de volgende dag ophalen in het magazijn of vragen om dit af te leveren in een van onze 50 Usi-depots wanneer ze dit nodig hebben. Zo simpel is het.

Vanwaar komen de artikelen uit de catalogus?

90% van de artikelen in onze catalogus worden overgekocht van particuliere klanten tegen 50% van de oorspronkelijke aankoopprijs. Dat gebeurt in de vorm van een huurkorting: wij spekken het klantenaccount van de verkoper met het betreffende bedrag. De overige 10% zijn tweedehandsspullen die we aankopen om in te spelen op de meest frequente verzoeken van onze gebruikers. Wij doen alle noodzakelijke controles om zeker te zijn dat de artikelen in goede staat zijn voor ze worden verhuurd. Ons doel is om een daadwerkelijk milieuvriendelijk alternatief te bieden voor de webshops.

Ik heb geen auto. Hoe kan ik een artikel van groot formaat huren?

Wij werken met een netwerk van depots waar onze bestelwagen gereserveerde artikelen kan komen afleveren. Deze leverpunten zijn niet zomaar gekozen: het zijn bedrijven, coworkingruimtes of cafés die onze waarden delen. Dankzij dit distributiesysteem kunnen we onze ecologische voetafdruk verkleinen: de Usitoo-bestelwagen maakt een lus om spullen af te zetten en op te halen bij onze Usi-depots. Tegen een meerprijs leveren we zware of grote artikelen ook bij de mensen thuis. Hier kunnen we echt zeggen dat onze aanpak een dubbel kringloopcircuit vormt, zowel qua aanbod als wat betreft de levensduur van de artikelen.

In 2019 wonnen jullie de Luminus Award voor Circulaire Economie. Hebben jullie sindsdien meer gebruikers weten te overtuigen?

Het was een hele eer om deze prijs te ontvangen, die ons engagement echt belichaamt. We hebben vooral een toename van het aantal bezoekers op onze website vastgesteld en hierop ingespeeld om hen te overtuigen over te stappen naar het huren van materiaal aan de hand van een ontzettend eenvoudig en snel systeem.

Heeft de lockdown een weerslag gehad op jullie activiteiten en kunnen we nog steeds naar jullie komen in Anderlecht?

Van half maart tot half mei hebben we onze activiteiten bewust on hold gezet. We hebben dit gedaan omdat we ons aan de gezondheidsmaatregelen wilden houden en omdat we de werkdruk in onze Usi-depots niet wilden opdrijven uit respect voor deze maatregelen. De lockdown was de kans bij uitstek om niet alleen onze werkingsprincipes in vraag te stellen, maar ook de gewoontes van de mensen. Hier hebben we echt vastgesteld dat mensen bereid zijn om onnodige, of laten we zeggen minder nuttige uitgaven terug te schroeven, als ze daardoor niet moeten inboeten op een bepaald levenscomfort. Gedaan met impulsaankopen, tijd voor het nuttige en aangename. Wat heeft het voor zin om je leefruimte vol te stoppen met voorwerpen die je twee of drie keer per jaar gebruikt?

Zijn jullie klanten vooral particulieren of zijn er ook andere gebruikersprofielen?

De meeste klanten zijn particulieren, maar we hebben ook informele verenigingen onder onze gebruikers, zoals oudercomités of de scouts. Ook kleine zelfstandigen doen af en toe een beroep op ons voor gereedschap.

Wat is jullie droom met Usitoo?

Enerzijds willen we bewijzen dat we door dit huursysteem een modern en gelukkig leven kunnen leiden met respect voor onze planeet. Zo vermijden we dat we te veel producten produceren die alleen maar plaats innemen in de kast en in onze leefruimtes. Anderzijds willen we permanent voet aan de grond krijgen in Brussel. Hiervoor moeten we meer dan 5000 regelmatige gebruikers overtuigen die elk gemiddeld zo’n 3 keer per jaar een beroep doen op ons.

Ben je zelf fan van tweedehandsspullen?

Helemaal, als koper en als verkoper. Voor de oprichting van Usitoo struinde ik vaak op websites met tweedehandsartikelen. Ik moet er wel bij zeggen dat de communicatie tussen koper en verkoper en de verplaatsing om het artikel op te halen veel tijd kostten. Vandaag ben ik zelf een gebruiker van Usitoo. Zo weet ik precies wat beter kan.

Is energie-efficiëntie ook een prioriteit in jullie bedrijf?

Wij huren onze werkruimte, waardoor we eigenlijk geen grote werken kunnen uitvoeren. Maar we zorgen er wel voor dat we in de winter niet te veel verwarmen en hebben ons kantoor voorzien van tussenwanden voor meer comfort.

Ten slotte, wat is je persoonlijke tip om energie te besparen?

Ik probeer minder grijze energie te verbruiken, het stukje van de ijsberg dat men niet ziet. Ik gebruik mijn huidige smartphone bijvoorbeeld zo lang mogelijk gebruiken en focus me niet op het besparen van de energie die nodig is om de batterij op te laden. 95% van mijn verplaatsingen doe ik per fiets. Naast CO2-uitstoot vermijden, vermijd ik ook files, héél belangrijk in Brussel.